Spadkobierca ustawowy i testamentowy

utworzone przez | 28 stycznia 2023 | Czynności notarialne

Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!

Spadkobierca testamentowy a ustawowy – czym się różnią?

Spadkobierca testamentowy –  może nim zostać osoba fizyczna lub prawna, powołana na podstawie testamentu albo dziecko poczęte, pod warunkiem, że urodzi się żywe.

Osoba fizyczna jest prawnym określeniem człowieka w prawie cywilnym, od chwili urodzenia do śmierci. Z kolei osobą prawną określa się najczęściej trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnionych w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej w osobowość prawną.

Spadkobierca ustawowy –  może nim zostać: małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa, jak również gmina ostatniego miejsca zamieszkania lub Skarb Państwa. Istotne znaczenie ma tu jednak kolejność dziedziczenia, o czym warto pamiętać.

Kto nie może zostać spadkobiercą?

Kto i dlaczego nie może zostać spadkobiercą? Przepisy przewidują sytuacje, w których nie można zostać spadkobiercą – wpisuje się w to:

  • osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku z wyjątkiem dziecka początego, ale nienarodzonego, pod warunkiem, że urodzi się żywe.
  • osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje (fundacja ustanowiona w testamencie przez spadkodawcę może być spadkobiercą, jeżeli zostanie wpisana do rejestru w ciągu dwóch lat od ogłoszenia testamentu.).
  • osoba uznana za spadkobiercę niegodnego dziedziczenia; spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Kiedy spadkobierca może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia?

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:

  • dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
  • podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
  • umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

 

Opinia biegłego

Opinia biegłego jest szczególnym środkiem dowodowym w postępowaniu cywilnym. Jej cechą charakterystyczną jest wysoki stopień obiektywizmu ze względu na to, że jest sporządzana przez bezstronną osobę w sporze pomiędzy stronami. Co powinniśmy wiedzieć na temat treści i formy?

Pełnomocnictwo w świetle kodeksu cywilnego

Pełnomocnictwo umożliwia osobie, która je posiada, zastępować nas przy określonej czynności. Najczęściej dotyczy ono spraw urzędowych, występowania w naszym imieniu przed sądem, czy zawierania umów. W jaki sposób następuje ustanowienie pełnomocnika, kto i w jakich okolicznościach może nim zostać? Co jeszcze warto wiedzieć o pełnomocnictwie dowiecie się w dalszej części artykułu.

Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?

Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta? Co każdy z nas powinien wiedzieć na temat umowy przedwstępnej?

Dział spadku

Dział spadku jest pojęciem prawnym oznaczającym określenie wartości wchodzącego w skład spadku, a także jego podziale pomiędzy poszczególnymi spadkobiercami. O spadku słyszeli wszyscy, czym jest jednak dział spadku i w jaki sposób następuje? Krótko mówiąc: jak podzielić spadek między spadkobierców? Czy musi być pełny, czy częściowy, przeprowadzony w sądzie, a może u notariusza?

Intercyza

Intercyza jest umową stanowiącą o rozdzielności majątkowej małżonków. W związku z tym każdy z małżonków posiada swój majątek osobisty. Kiedy należy ją spisać i na czym dokładnie polega intercyza?

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności sprawiają, że nie ma znaczenia, kto jest właścicielem wierzytelności, a wierzyciel dochodzi ich z samego przedmiotu zabezpieczenia. Jakie zabezpieczenia rzeczowe wyróżniamy i czym się charakteryzują? Co powinniśmy wiedzieć na temat hipoteki i pod jakimi postaciami ona występuje?

Nieważność testamentu

Nieważność testamentu może wystąpić w kilku przypadkach, które szerzej opiszemy w tym artykule. Przede wszystkim może się to wiązać z różnymi rodzajami wad testamentu, a wykazanie jego nieważności skutkuje jego podważeniem. Co w takim razie warto wiedzieć w tym zakresie?

Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?

Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.

Nierówne udziały w majątku wspólnym – o tym warto wiedzieć

Nierówne udziały w majątku wspólnym są przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Może się to zdarzyć w majątku wspólnym małżonków, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki tj. niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku oraz ważne powody. Istotna pozostaje jednakże okoliczność, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać, w określonej relacji względem siebie.

Czynności notarialne, czyli po co do notariusza?

Czynności notarialne, jakie wykonuje notariusz w ramach swoich obowiązków, mają naprawdę szeroki zakres. Można się do niego zgłosić przede wszystkim w celu sporządzenia aktu notarialnego, ale to nie jedyny powód, dla którego warto odwiedzić kancelarię notarialną. W jakich okolicznościach warto skorzystać ze specjalistycznej pomocy notariusza?

Umowa dożywocia

Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, którą regulują przepisy kodeksu cywilnego. W takiej umowie właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, który w zamian za to zobowiązuje się zapewnić zbywcy lub bliskiej jemu osobie dożywotnie utrzymanie.