Umowa dożywocia

utworzone przez | 17 listopada 2023 | Czynności notarialne

Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, na mocy której jedna strona w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Umowę dożywocia regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a konkretnie art. 908-916. Musi być ona zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na ten temat?

Umowa dożywocia – na czym polega?

Obowiązek zapewnienia dożywotniego utrzymania strony określają w umowie dożywocia. W przypadku, jeśli strony jednak tego nie uczynią, zastosowanie ma art. 908 § 1 kodeksu cywilnego. Stanowi on, że jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Wynikający z treści przepisów kodeksu cywilnego obowiązek wymaga utrzymania bliskich stosunków osobistych. Wszelkie zakłócenia tych stosunków mogą skutkować np. rozwiązaniem takiej umowy lub jej zmianą. Z tego powodu należy dbać o dobre stosunki pomiędzy stronami.

Umowa dożywocia – czego dotyczy?

Umowa dożywocia skutkuje przeniesieniem własności nieruchomości, stąd konieczność, by była ona zawarta właśnie w formie aktu notarialnego. Przeniesienie własności nieruchomości jednocześnie powoduje obciążenie nieruchomości prawem dożywocia. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.

Warto zaznaczyć, że umowa dożywocia nie jest zaliczana jak darowizna na schedę spadkową, a więc nie spowoduje ona możliwości dochodzenia roszczeń o zachowek.

Umowa dożywocia – co powinna zawierać?

Umowa dożywocia uregulowana jest przepisami art. 908-916 kodeksu cywilnego. Po pierwsze w takiej umowie zawarty musi zostać przedmiot, a więc wskazanie, czego konkretnie ona dotyczy. Ponadto znaleźć się w niej musi także wartość przedmiotu, a także warunki na jakich zostanie wydany przedmiot oraz datę, kiedy ma to nastąpić (przed, w trakcie lub kilka dni po podpisaniu aktu notarialnego).

W celu podpisania umowy dożywocia wymagany jest dokument tożsamości, podstawa nabycia (np. wypis aktu notarialnego, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia lub inny dokument). Poza tym należy przedstawić także zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, np. że podatek od spadków i darowizn został zapłacony lub, że nabycie jest zwolnione od podatku. Kolejną rzeczą jest wypis aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową – o ile została zawarta.

Niezbędne dane do stworzenia aktu notarialnego to:

  • Imiona;
  • Nazwisko;
  • Imię ojca i matki;
  • PESEL;
  • Data urodzenia wraz z miejscowością;
  • Stan cywilny;
  • Adres zamieszkania;
  • Adres do korespondencji;
  • Rodzaj dokumentu tożsamości.

Kto może być zbywcą umowy Dożywocia?

Zbywcą umowy dożywocia może być wyłącznie osoba fizyczna. Z kolei nabywcą może zostać każdy. Wymóg, aby to właśnie osoba fizyczna była zbywcą wynika z tego, że tylko do niej odnoszą się postanowienia o dożywotnim utrzymaniu, a także stosunku bliskości. Należy zaznaczyć, że każdą nieruchomość można zbyć, jednak musi być zachowana forma aktu notarialnego. W przypadku, jeśli nie jest ona zawarta w takiej formie, wówczas skutkuje to nieważnością czynności prawnej. Umowę dożywocia można podpisać w kancelarii notarialnej w Tczewie

 

Darowizna nieruchomości

Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z  przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?

Testament u notariusza

Testament można sporządzić samodzielnie albo w formie aktu notarialnego. Nie można powiedzieć, że któryś z testamentów jest „lepszy” albo „bardziej zgodny z prawem”, bo oba rodzą skutki prawne. Czym więc różnią się między sobą?

Notarialne poświadczenie zgodności z oryginałem

Formalności towarzyszą nam przez całe życie, od metryki urodzin aż po akt zgonu – nasze życie jest udokumentowane. Nic zatem dziwnego, że z warunkiem przedłożenia wymaganych prawem dokumentów spotkamy się niemal na każdym kroku. Dlatego też jedną z najczęstszych, obok sporządzania aktów notarialnych, czynnością dokonywaną przez notariusza jest stwierdzenie zgodności odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym pierwowzorem dokumentu.

Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?

Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.

Księga wieczysta – co zawiera?

Księga wieczysta dzieli się na cztery działy. Warto wiedzieć jakie informacje znajdują się w poszczególnych działach księgi wieczystej. Tylko wtedy możliwe jest szybkie odszukanie interesujących danych. Najczęściej korzysta się z działu trzeciego. Są tam wpisane informacje dotyczące między innymi służebności, roszczeń z umów przedwstępnych czy te o wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Umowa alimentacyjna w formie aktu notarialnego

Dozwolone w prawie polskim zawarcie umowy o alimenty w formie aktu notarialnego, bywa w wielu przypadkach znacznie bardziej korzystne niż kierowanie sprawy do sądu. Decydując się na tę formę polubownego rozwiązania kwestii finansowych – obie strony umowy mogą samodzielnie i w miarę szybko ustalić: wysokość alimentów, termin oraz formę ich płatności.

Dział spadku

Dział spadku jest pojęciem prawnym oznaczającym określenie wartości wchodzącego w skład spadku, a także jego podziale pomiędzy poszczególnymi spadkobiercami. O spadku słyszeli wszyscy, czym jest jednak dział spadku i w jaki sposób następuje? Krótko mówiąc: jak podzielić spadek między spadkobierców? Czy musi być pełny, czy częściowy, przeprowadzony w sądzie, a może u notariusza?

Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?

Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta? Co każdy z nas powinien wiedzieć na temat umowy przedwstępnej?

Jakie umowy możemy spisać u notariusza?

Często potrzebujemy profesjonalnej pomocy notarialnej, jednak nie wiemy jakie umowy możemy spisać u notariusza… Prawda jest taka, że każda umowa może zostać spisana notarialnie, jednak nie każda tego wymaga. Przepisy prawa wyraźnie wskazują na katalog umów, które wymagają bezwzględnego zawarcia ich w kancelarii notarialnej. O jakich umowach mowa i na czym konkretnie to polega?

Umowa darowizny a umowa dożywocia

Umowa darowizny i umowa dożywocia pozwalają na przeniesienie własności nieruchomości. Nie są one jednak tożsame. Różnią się przede wszystkim w kwestiach związanych z odpłatnością, a także obowiązkiem podatkowym. Darowizny dokonuje się tytułem darmym, z kolei dożywocie stanowi przekazanie nieruchomości w zamian za opiekę. Więcej w dalszej części artykułu.