Akt notarialny ma swoją strukturę, a więc sposób rozmieszczenia elementów składowych, które są jego nieodłączną częścią. Z artykułu dowiedzą się Państwo, z czego musi być zbudowany akt notarialny, co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej.

Akt notarialny – jaka jest jego struktura?

Zgodnie z art. 92 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, akt notarialny powinien zawierać dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony – godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu. Nie mniej ważne są informacje dotyczące miejsca jego sporządzenia, czy imię, nazwisko i siedziba kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych – ponadto imię i nazwisko tej osoby.

Jeśli chodzi o akt notarialny, to nie może w nim zabraknąć także imion, nazwisk, imion rodziców i miejsca zamieszkania osób fizycznych, nazwy i siedziby osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imion, nazwiska i miejsca zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu.

W sytuacji, gdy akt notarialny obejmuje nabycie nieruchomości przez cudzoziemca lub nabycie przez niego udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku osoby fizycznej – informację o jej obywatelstwie, a w przypadku podmiotu z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – określenie lub oświadczenie, czy podmiot ten jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, wraz z uzasadnieniem;

Ponadto akt notarialny powinien zawierać oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty oraz stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu.

Nie może zabraknąć także stwierdzenia, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany, podpisów biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu, oraz podpisu notariusza.

Akt notarialny – co jeszcze trzeba wiedzieć?

Zgodnie z przepisami, jeśli w akcie notarialnym bierze udział osoba, która nie umie lub nie może pisać, notariusz stwierdza, że osoba ta aktu nie podpisała, i podaje, z jakich powodów.

Co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa, które może być ujawnione w księdze wieczystej? Notariusz sporządzający akt notarialny, nie później niż w dniu jego sporządzenia, składa wniosek o wpis w księdze wieczystej, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Na żądanie strony czynności notarialnej, wniosek zawiera żądanie dokonania w księdze wieczystej także innego wpisu związanego z czynnością notarialną. Ponadto złożenie wniosku o wpis w księdze wieczystej przez notariusza za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe uważa się za złożenie wniosku przez stronę czynności notarialnej.

Forma aktu notarialnego wymaga zachowania zasady jedności: osób, miejsca i akcji. W praktyce notarialnej oznacza to, że notariusz współuczestniczy w redagowaniu treści oświadczeń woli, spisuje postanowienia umowy, odczytuje je następnie stronom, a na końcu  –  po pisemnym potwierdzeniu przez uczestników czynności notarialnej, iż akceptują treść wysłuchanego dokumentu; sygnuje akt własnym podpisem.

Co zawiera akt notarialny u notariusza?

Akt notarialny winien być sporządzony w języku polskim i zawierać:

• dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony – godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu,
• miejsce sporządzenia aktu,
• imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządził zastępca notariusza – nadto imię i nazwisko zastępcy,
• imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę     i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu,
• oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty,
• stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu,
• potwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany,
• podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu,
• podpis notariusza.