CZYNNOŚCI NOTARIALNE

W Kancelarii Notarialnej dokonuje się następujących czynności:

 

Polskie prawo uzależnia ważność wielu czynności prawnych od zawarcia ich w formie aktu notarialnego lub poświadczenia przez notariusza. 

Działalność notariuszy reguluje ustawa z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie. Przewiduje ona, że notariusz jest osobą zaufania publicznego i powołany jest do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub chcą nadać formę notarialną, a czynności takie mają charakter dokumentu urzędowego.

Czynności notarialne

Art. 79 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku – Prawo o notariacie określa katalog czynności notarialnych. Należą do nich:

  • akty notarialne,
  • akty poświadczenia dziedziczenia,
  • czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego,
  • czynności związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem,
  • poświadczenia,
  • protokoły,
  • protesty weksli i czeków.

Ponadto notariusze:

  • przyjmują na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
  • prowadzą rejestry akcjonariuszy prostych spółek akcyjnych oraz podejmuje związane z tym czynności,
  • sporządzają wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów,
  • sporządzają, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
  • składają wnioski o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej,
  • dokonują innych czynności wynikających z odrębnych przepisów.

Sporządzenie czynności w formie notarialnej

Można zauważyć, że czynności notarialne są dokonywane zarówno w sytuacjach, w których przepisy prawa wymagają szczególnej formy dla ważności danej czynności (np. umowa sprzedaży nieruchomości), jak i wtedy, gdy dokonanie czynności w formie notarialnej wynika z woli stron (np. sporządzenie testamentu). 

Prawo przewiduje też sytuacje, w których czynność prawna może zostać przeprowadzona w oparciu o umowę zwykłą, czyli sporządzoną przez strony – lub z udziałem notariusza (umowa notarialna) i w zależności od formy będzie wywoływała inne skutki prawne. Tak jest w przypadku umowy darowizny. Artykuł 890 §1 Kodeksu cywilnego stanowi, że umowa darowizny zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Jeśli strony wcześniej udały się do notariusza, obdarowany ma prawo żądać od darczyńcy wykonania swojego zobowiązania. 

Sporządzenie czynności w formie notarialnej gwarantuje, że czynność taka została dokonana w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami i jest skuteczna. Notariusze czuwają nad zabezpieczeniem interesów obu stron.

Umowy notarialne w Kancelarii Cejrowska

Czynności notarialne przeprowadzane są w kancelarii notarialnej, ale w wyjątkowych sytuacjach – gdy przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności – notariusz działa w miejscu ustalonym wspólnie ze stroną lub stronami aktu.

W praktyce dotyczy to sporządzania protokołów zgromadzeń wspólników spółek (notariusz pojawia się w siedzibie spółki lub innym miejscu, w którym przeprowadzane jest zgromadzenie), wspólnot mieszkaniowych, ale też gdy strona umowy jest bardzo chora i nie może pojawić się w kancelarii (notariusze odwiedzają klientów w szpitalach, hospicjach).

Obowiązki notariusza

Do najważniejszych obowiązków notariusza należy sporządzanie dokumentów notarialnych i przeprowadzanie czynności notarialnych  w sposób zgodny z prawem i z zachowaniem najwyższej staranności. Działalność notariusza ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego: dokonane przez niego czynności tworzą pewien stan prawny, którego zmiana jest bardzo trudna. Doskonałym tego przykładem jest sporządzanie aktu przeniesienia własności nieruchomości. Błędy w akcie narażają kupującego na poważne kłopoty, w tym ryzyko, że ktoś podważy jego prawo do nieruchomości.

Notariusze zobowiązani są do zachowania tajemnicy klienta. Art. 18 ustawy Prawo o notariacie nakłada na nich obowiązek zachowania w tajemnicy okoliczności sprawy, o których dowiedzieli się w związku z wykonywaniem czynności notarialnych. Obowiązek ten trwa także po odwołaniu notariusza. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu. W tych wypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić notariusza Minister Sprawiedliwości.