Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu – wszystko, co warto wiedzieć

utworzone przez | 30 marca 2024 | Czynności notarialne

Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu jest również potocznie nazywana umową sprzedaży i dotyczy przede wszystkim mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Co dokładnie powinna zawierać umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu? W jakim celu się ją podpisuje?

Co powinna zawierać umowa o ustanowienie odrębnej własności lokalu?

Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, w obecności wszystkich stron oraz notariusza z wymaganymi uprawnieniami. Konieczny jest również wpis do księgi wieczystej na temat poczynionych ustaleń.

Najważniejsze informacje, które muszą zostać uwzględnione w umowie ustanowienia odrębnej własności lokalu, to:

  • położenie, rodzaj i powierzchnia lokalu oraz przynależnych do niego pomieszczeń,
  • wielkość udziałów przypadających poszczególnym właścicielom,
  • sposób zarządzania nieruchomością wspólną.

Umowę tę można podpisać pomiędzy właścicielami nieruchomości lub właścicielem a nabywcą.

Jak wyodrębnić lokal?

Pierwszym krokiem, bez względu na wybrany tryb postępowania, jest złożenie wniosku do starosty o wydanie zaświadczenia o samodzielności lokalu. Należy do niego dołączyć takie dokumenty, jak:

  • dokumentacja techniczna lub inwentaryzacja budynku – z uwzględnieniem lokalu i przestrzeni przynależnych,
  • mapa ewidencyjna – znajduje się ona w miejscowych zasobach geodezyjno-kartograficznych.

Trzeba pamiętać, że dostarczone dokumenty muszą być zgodne ze stanem faktycznym. Starosta nie dokonuje bowiem wizji lokalnej. Opiera się wyłącznie na przygotowanej dokumentacji i to na jej podstawie orzeka, że konkretny lokal może stać się odrębną własnością.

Po uzyskaniu poświadczenia samodzielności lokalu można dokonać jego wyodrębnienia. Następuje to na mocy podpisanego aktu notarialnego, w obecności wszystkich stron i uprawnionego notariusza. W dokumencie ustala się najważniejsze szczegóły dotyczące wyodrębnienia własności, a także wskazuje części wspólne. Często są to klatki schodowe czy nawet balkony.

W przypadku nowych inwestycji wyodrębnienie pierwszego lokalu powoduje utworzenie wspólnoty mieszkaniowej. Powstaje ona również wtedy, kiedy nieruchomość nie ma związku z celami mieszkalnymi. Od tego momentu wszystkie decyzje na temat lokali i części wspólnych podejmują osoby wchodzące w skład wspólnoty, czyli właściciele poszczególnych części budynku.

Odrębna własność lokalu – koszty

Jeśli chodzi o odrębną własność lokalu, koszty jej ustanowienia zawsze wylicza się indywidualnie. Należy doliczyć wszelkie opłaty sądowe, m.in. za założenie księgi wieczystej i dokonanie w niej potrzebnych wpisów. Zazwyczaj ustanowienie odrębnej własności lokalu kosztuje więc minimum 1500 zł, choć wszystko zależy od charakterystyki danego przypadku. Takie działania można wykonać u notariusza w Tczewie.

Z czym wiąże się wyodrębnienie własności lokalu?

Po wyodrębnieniu lokalu mieszkalnego jego właściciel jest zobowiązany do ponoszenia związanych z nim opłat. Mowa tu przede wszystkim o podatku od nieruchomości gruntowej i częściach budynku stanowiących współwłasność. Dodatkowy koszt to opłata za użytkowanie wieczyste gruntu. Pozostałe wydatki związane z częściami wspólnymi zwykle rozlicza się w czynszu. Po wyodrębnieniu własności lokalu można jednak w pełni samodzielnie zarządzać swoją nieruchomością.

Po dopełnieniu formalności związanych z wyodrębnieniem własności mieszkania jego właściciel może sprzedać, wynająć czy obciążyć nieruchomość kredytem hipotecznym. Może on jednak samodzielnie podejmować wyłącznie te decyzje, które nie mają wpływu na części wspólne lub lokale należące do innych osób. W pozostałych przypadkach wszelkie działania muszą być realizowane na mocy porozumienia pomiędzy wszystkimi członkami wspólnoty mieszkaniowej. Taka sytuacja ma miejsce na zdecydowanej większości polskich osiedli.

Podział nieruchomości

Podział nieruchomości  jest możliwy w określonych warunkach. Zasady podziału reguluje ustawa o gospodarce nieruchomościami, a także Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie podziału i trybu dokonywania podziałów nieruchomości. Kiedy zatem można go dokonać i jak wygląda całe postępowanie?

Oszustwo w świetle kodeksu karnego

Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności sprawiają, że nie ma znaczenia, kto jest właścicielem wierzytelności, a wierzyciel dochodzi ich z samego przedmiotu zabezpieczenia. Jakie zabezpieczenia rzeczowe wyróżniamy i czym się charakteryzują? Co powinniśmy wiedzieć na temat hipoteki i pod jakimi postaciami ona występuje?

Opinia biegłego

Opinia biegłego jest szczególnym środkiem dowodowym w postępowaniu cywilnym. Jej cechą charakterystyczną jest wysoki stopień obiektywizmu ze względu na to, że jest sporządzana przez bezstronną osobę w sporze pomiędzy stronami. Co powinniśmy wiedzieć na temat treści i formy?

Odmowa dokonania czynności notarialnej

Udając się do notariusza musimy być świadomi, iż ma on obowiązek odmówienia nam dokonania czynności notarialnej, w chwili gdy uzna, że jest ona sprzeczna z prawem. Należy mieć na uwadze, że notariusz z racji swego urzędu, czuwa ,, nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne’’*.

Pełnomocnictwo w świetle kodeksu cywilnego

Pełnomocnictwo umożliwia osobie, która je posiada, zastępować nas przy określonej czynności. Najczęściej dotyczy ono spraw urzędowych, występowania w naszym imieniu przed sądem, czy zawierania umów. W jaki sposób następuje ustanowienie pełnomocnika, kto i w jakich okolicznościach może nim zostać? Co jeszcze warto wiedzieć o pełnomocnictwie dowiecie się w dalszej części artykułu.

O zakresie czynności notarialnych

Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.

Spadkobierca ustawowy i testamentowy

Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!

UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA

Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.

PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.

* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18