Zachowek – możliwość obniżenia zachowku oraz rozłożenia go na raty
Co zmieniło się w przepisach prawa spadkowego od poniedziałku, 22 maja 2023 roku? Otóż bardzo wiele! Po raz pierwszy w polskim ustawodawstwie pojawia się bowiem możliwość obniżenia zachowku oraz rozłożenia go na raty.
Zachowek – instytucja prawa spadkowego
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, mającą na celu ochronę najbliższych krewnych spadkodawcy, tj. zstępnych, małżonka oraz rodziców spadkodawcy. To oni mają uprawnienie do żądania od spadkobierców określonej kwoty, stanowiącej ich udział w majątku spadkowym z tytułu zachowku.
Stosownie bowiem do treści przepisu art. 9971 § 1 k.c., Obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku może żądać odroczenia terminu jego płatności, rozłożenia go na raty, a w wyjątkowych przypadkach – jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.
W przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd, na wniosek zobowiązanego, może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych lub przedłużyć termin, o którym mowa powyżej. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat.
W razie ustania okoliczności uzasadniających obniżenie zachowku obowiązany z tytułu zachowku na wniosek osoby uprawnionej do zachowku zwraca uprawnionemu do zachowku sumę pieniężną, o którą obniżono zachowek. Zwrotu sumy pieniężnej nie można żądać po upływie pięciu lat od dnia obniżenia zachowku.
Wobec powyższej zmiany, wskazać dodatkowo należy, że Sąd nie winny stanowić przeszkody w stosowaniu przepisu o odroczeniu terminu płatności czy rozłożeniu na raty. Niemniej jednak, na początku obowiązywania powyższej regulacji, Sądu zapewne z ostrożnością będą podchodziły do możliwości obniżenia wysokości należnego zachowku.
Zrzeczenie się prawa do zachowku
Kolejną zmianą wprowadzoną w przepisach spadkowych jest możliwość zrzeczenia się prawa do zachowku.
Stosownie do treści przepisu art. 1048 § 2 k.c., Zrzeczenie się dziedziczenia może być ograniczone do zrzeczenia się tylko prawa do zachowku w całości lub w części.
Nadto, wprowadzono dodatkowo, że zrzeczenie się dziedziczenia na korzyść innej osoby uważa się w razie wątpliwości za zrzeczenie się pod warunkiem, że ta osoba będzie dziedziczyć.
Powyższe zobrazować można w następujący sposób: zrzekający się zstępny może wprowadzić zastrzeżenie, że jego zrzeczenie będzie skuteczne, jeżeli spadkobiercą będzie inny zstępny. Brak skuteczności zrzeczenia się będzie miał miejsce, gdy powołana zostanie osoba spoza tego kręgu.
Darowizna nieruchomości
Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?
Otwarcie i ogłoszenie testamentu u notariusza
Otwarcie testamentu może nastąpić w dowolnym momencie po śmierci spadkodawcy. Cały proces może odbyć się zarówno u notariusza, jak i w sądzie. Opisujemy, jak wygląda procedura otwarcia i ogłoszenia testamentu w kancelarii notarialnej.
Testament u notariusza
Testament można sporządzić samodzielnie albo w formie aktu notarialnego. Nie można powiedzieć, że któryś z testamentów jest „lepszy” albo „bardziej zgodny z prawem”, bo oba rodzą skutki prawne. Czym więc różnią się między sobą?
Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?
Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.
Księga wieczysta – co zawiera?
Księga wieczysta dzieli się na cztery działy. Warto wiedzieć jakie informacje znajdują się w poszczególnych działach księgi wieczystej. Tylko wtedy możliwe jest szybkie odszukanie interesujących danych. Najczęściej korzysta się z działu trzeciego. Są tam wpisane informacje dotyczące między innymi służebności, roszczeń z umów przedwstępnych czy te o wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Umowa alimentacyjna w formie aktu notarialnego
Dozwolone w prawie polskim zawarcie umowy o alimenty w formie aktu notarialnego, bywa w wielu przypadkach znacznie bardziej korzystne niż kierowanie sprawy do sądu. Decydując się na tę formę polubownego rozwiązania kwestii finansowych – obie strony umowy mogą samodzielnie i w miarę szybko ustalić: wysokość alimentów, termin oraz formę ich płatności.
Dział spadku
Dział spadku jest pojęciem prawnym oznaczającym określenie wartości wchodzącego w skład spadku, a także jego podziale pomiędzy poszczególnymi spadkobiercami. O spadku słyszeli wszyscy, czym jest jednak dział spadku i w jaki sposób następuje? Krótko mówiąc: jak podzielić spadek między spadkobierców? Czy musi być pełny, czy częściowy, przeprowadzony w sądzie, a może u notariusza?
Intercyza – umowa małżeńska majątkowa
Intercyza jest umową stanowiącą o rozdzielności majątkowej małżonków. W związku z tym każdy z małżonków posiada swój majątek osobisty. Kiedy należy ją spisać i na czym dokładnie polega intercyza?
Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu – wszystko, co warto wiedzieć
Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu jest również potocznie nazywana umową sprzedaży i dotyczy przede wszystkim mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Co dokładnie powinna zawierać umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu? W jakim celu się ją podpisuje?
Umowa zamiany – czym jest i kiedy można ją zastosować?
Polskie prawo uwzględnia różne typy umów. Nie zawsze zakładają one jednak przekazanie przedmiotu lub nieruchomości w zamian za pieniądze. Niekiedy stosuje się bowiem umowę zamiany, która zakłada wymienienie się dobrami zgodnie z ustalonymi wcześniej zasadami. Co powinien zawierać taki dokument?
Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?
Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.
Umowa przedwstępna
Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta? Co każdy z nas powinien wiedzieć na temat umowy przedwstępnej?
Jakie umowy możemy spisać u notariusza?
Często potrzebujemy profesjonalnej pomocy notarialnej, jednak nie wiemy jakie umowy możemy spisać u notariusza… Prawda jest taka, że każda umowa może zostać spisana notarialnie, jednak nie każda tego wymaga. Przepisy prawa wyraźnie wskazują na katalog umów, które wymagają bezwzględnego zawarcia ich w kancelarii notarialnej. O jakich umowach mowa i na czym konkretnie to polega?
Umowa darowizny a umowa dożywocia
Umowa darowizny i umowa dożywocia pozwalają na przeniesienie własności nieruchomości. Nie są one jednak tożsame. Różnią się przede wszystkim w kwestiach związanych z odpłatnością, a także obowiązkiem podatkowym. Darowizny dokonuje się tytułem darmym, z kolei dożywocie stanowi przekazanie nieruchomości w zamian za opiekę. Więcej w dalszej części artykułu.
Jak działa Zarządca Sukcesyjny? Zarząd Sukcesyjny Przedsiębiorstwem
Zarządca sukcesyjny działa według ściśle określonych ram. Z poniższego artykułu dowiedzą się Państwo więcej na ten temat. Postaramy się również odpowiedzieć na pytanie, dlaczego warto ustanowić Zarządcę Sukcesyjnego za życia przedsiębiorcy.