PEŁNOMOCNICTWO NOTARIALNE – PRAKTYCZNE INFORMACJE

utworzone przez | 7 sierpnia 2023 | Czynności notarialne

Nastała kanikuła, czas urlopów i beztroski! Przynajmniej z założenia. Postarajmy się, by przebiegała bezproblemowo. Ustalmy pełnomocnictwo, a tym samym –  zadbajmy, aby okres naszej nieobecności w pracy, czy w domu, nie przysporzył ani nam, ani naszym współpracownikom i bliskim dodatkowego stresu. A już na pewno – nie rezygnujmy z wakacyjnych planów, gdy nagle zostaniemy poinformowani, że w czasie długo oczekiwanego urlopu – musimy stawić się w ważnej sprawie w urzędzie albo… w kancelarii notarialnej.

Czym jest pełnomocnictwo notarialne?

Pełnomocnictwo to forma upoważnienia konkretnej osoby (pełnomocnika) do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na  rzecz swego mocodawcy. Jest to rodzaj oświadczenia woli, który uprawnia pełnomocnika do  reprezentowania, w tym zastępowania, mocodawcy w zakresie określonym w pełnomocnictwie, w stosunkach prawnych z innymi podmiotami prawa. Należy mieć na uwadze, że nie dla wszystkich formalności prawnych możliwe jest ustanowienie pełnomocnictwa. Grupa takich procedur jest stosunkowo wąska i dotyczy wyłącznie tych czynności, które mają ściśle osobisty charakter, jak na przykład sporządzenie testamentu, czy poświadczenie dziedziczenia.

Forma udzielenia pełnomocnictwa notarialnego

Co do zasady; pełnomocnictwo może być udzielone w dowolnej formie, chyba że dotyczy umocowania do dokonania czynności prawnej, dla której wymagana jest forma szczególna. Pełnomocnictwa pod względem formy możemy podzielić na trzy główne kategorie:

  1. Pełnomocnictwo w zwykłej formie pisemnej do czynności zwykłego zarządu, czyli upoważnienie do reprezentowania mocodawcy przed osobami fizycznymi i prawnymi, przed urzędami i innymi instytucjami, w tym: organami skarbowymi, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Narodowym Funduszem Zdrowia. Z uwagi na to, że coraz częściej instytucje i urzędy podchodzą nieufnie do pełnomocnictw zawieranych w zwykłej formie pisemnej, wzmiankowana forma umocowania pełnomocnika zanika na rzecz form szczególnych, czyli pełnomocnictwa z notarialnie poświadczonym podpisem i pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego.
  2. Pełnomocnictwo z podpisem notarialnie poświadczonym jest to forma coraz powszechniej stosowana na życzenie Klientów do czynności zwykłego zarządu wymienionych powyżej oraz do czynności, które prawem obligują do przestrzegania rzeczonej formy pełnomocnictwa. Tego rodzaju upoważnienie będzie niezbędne przy sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, do udziału w licytacji albo przy sprzedaży przedsiębiorstwa.
  3. Pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego konieczne jest w sprawach związanych z obrotem nieruchomościami jak: zakup bądź sprzedaż nieruchomości, nabycie czy zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo zniesienia współwłasności itp.

Zatem: wystarczy ustalić pełnomocnictwo notarialne, by ,,cieszyć się urlopem bez zobowiązań’’. 

Sytuacje, w których potrzebne jest pełnomocnictwo notarialne

Podróż pożyczonym samochodem na terenie Europy

Podróż użyczonym samochodem do krajów europejskich, w których wymagane jest posiadanie upoważnienia właściciela pojazdu z podpisem notarialnie poświadczonym jak na przykład: Albania, Białoruś, Bułgaria, Czarnogóra, Grecja, Mołdawia, Niemcy, Rosja, Serbia, Węgry. W państwach tych, w razie kontroli policyjnej lub służb granicznych, powinniśmy przedstawić  dokument upoważniający nas imiennie do korzystania z samochodu będącego cudzą własnością (samochód służbowy, leasing, auto przyjaciela). W tym celu należy udać się do notariusza i w jego obecności złożyć podpis pod upoważnieniem. Jest to czynność nieskomplikowana i stosunkowo niedroga – jeden podpis to koszt 20 zł netto. W zależności od kraju, do którego wybieramy się w podróż, upoważnienie powinno być sporządzone w języku urzędowym danego kraju lub języku angielskim. Aby przetłumaczyć upoważnienie konieczna będzie pomoc tłumacza przysięgłego – cena takiej usługi to kwota rzędu kilkudziesięciu złotych.

Wyjazd dziecka za granicę bez rodziców

Zgoda rodziców na zagraniczny wyjazd dziecka z osobami zaufanymi: krewni, znajomi. Jako rodzice możemy być zobligowani prawem do napisania oświadczenia, potwierdzonego przez notariusza – najlepiej w języku kraju, do którego wybiera się nasza pociecha. W niektórych państwach jest to uważane za dobrą praktykę, w niektórych to wymóg formalny. I tak, jeśli niepełnoletni wyjeżdżają do Czech, Szwecji, Francji, na Cypr czy Maltę, nie jest konieczne, aby dziecko posiadało inny dokument niż paszport czy dowód osobisty. Jednak w przypadku np. Niemiec, Hiszpanii, Holandii lub Portugalii wymagane jest pisemne oświadczenie rodziców, potwierdzone przez notariusza (oraz przetłumaczone). Co do krajów europejskich; szczegółowe wskazówki znajdziecie Państwo na stronie: https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/entry-exit/eu-citizen/index_en.htm

Pełnomocnictwo rodziców dla tymczasowych opiekunów dziecka

Pełnomocnictwo rodziców dla opiekuna niepełnoletniego w Polsce. Może okazać się niezbędnym na przykład w trakcie tzw. ,,wakacji u dziadków’’ bądź wspólnych wczasów, kiedy nasze dziecko oddajemy pod opiekę bliskich. Notarialnie potwierdzone upoważnienie pozwala uniknąć bardzo prozaicznych często problemów, na przykład przy okazji kontaktów ze Służbą Zdrowia czy przy odbiorze pociechy po powrocie z kolonii. Przyda się również w celu udokumentowania faktycznie sprawowanej opieki, gdyby ktoś próbował ją zakwestionować (ot, choćby pozbawiony praw rodzicielskich były partner). Nawet rutynowa kontrola biletów w tramwaju, kiedy młodsze dziecko podróżuje bezpłatnie – może wymagać okazania takiego dokumentu dla potwierdzenia przez dorosłego opiekuna wieku malucha uprawniającego do ulgowego przejazdu.

Przykładów podobnych przytoczyć można mnóstwo. Aby żaden z nich nie urastał do rangi indywidualnego problemu zakłócającego przyjemny bieg wakacji, warto udać się zawczasu do kancelarii notarialnej w Tczewie po radę i pomoc w tym zakresie. Zapraszamy.

Podział nieruchomości

Podział nieruchomości  jest możliwy w określonych warunkach. Zasady podziału reguluje ustawa o gospodarce nieruchomościami, a także Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie podziału i trybu dokonywania podziałów nieruchomości. Kiedy zatem można go dokonać i jak wygląda całe postępowanie?

Oszustwo w świetle kodeksu karnego

Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności

Zabezpieczenia rzeczowe wierzytelności sprawiają, że nie ma znaczenia, kto jest właścicielem wierzytelności, a wierzyciel dochodzi ich z samego przedmiotu zabezpieczenia. Jakie zabezpieczenia rzeczowe wyróżniamy i czym się charakteryzują? Co powinniśmy wiedzieć na temat hipoteki i pod jakimi postaciami ona występuje?

Opinia biegłego

Opinia biegłego jest szczególnym środkiem dowodowym w postępowaniu cywilnym. Jej cechą charakterystyczną jest wysoki stopień obiektywizmu ze względu na to, że jest sporządzana przez bezstronną osobę w sporze pomiędzy stronami. Co powinniśmy wiedzieć na temat treści i formy?

Odmowa dokonania czynności notarialnej

Udając się do notariusza musimy być świadomi, iż ma on obowiązek odmówienia nam dokonania czynności notarialnej, w chwili gdy uzna, że jest ona sprzeczna z prawem. Należy mieć na uwadze, że notariusz z racji swego urzędu, czuwa ,, nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne’’*.

Pełnomocnictwo w świetle kodeksu cywilnego

Pełnomocnictwo umożliwia osobie, która je posiada, zastępować nas przy określonej czynności. Najczęściej dotyczy ono spraw urzędowych, występowania w naszym imieniu przed sądem, czy zawierania umów. W jaki sposób następuje ustanowienie pełnomocnika, kto i w jakich okolicznościach może nim zostać? Co jeszcze warto wiedzieć o pełnomocnictwie dowiecie się w dalszej części artykułu.

O zakresie czynności notarialnych

Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.

Spadkobierca ustawowy i testamentowy

Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!

UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA

Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.

PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.

* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18