Podział majątku po rozwodzie
Podział majątku po rozwodzie może odbyć się polubownie bądź na drodze sądowej. Jeśli strony nie postanowią inaczej, to z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólnota majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Podział majątku po rozwodzie – elementy majątku wspólnego
Podział majątku wspólnego obejmuje składniki majątkowe, które były elementami majątku wspólnego, w chwili ustania wspólności ustawowej i które istnieją w chwili dokonywania podziału, tj. wydania orzeczenia.
Powyższe, nie oznacza jednakże, że w postępowaniu o podział majątku wspólnego nie można uwzględnić tych składników majątku, które np. wskutek działań jednego z małżonków, zostały utracone bądź zbyte – jeszcze w trakcie trwania wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej albo już po jej ustaniu. Jeśli bowiem jeden z małżonków doprowadzi do rozmyślnego zniszczenia lub wyzbycia się określonych składników majątku wspólnego ze szkodą dla rodziny, to przy ustalaniu masy podziału wartość uszczuplonego majątku powinna mieć wpływ na rozliczenie pieniężne między podmiotami tego majątku albo np. na ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym.
W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga również o wzajemnych rozliczeniach byłych małżonków.
Podział majątku po rozwodzie – na co zwrócić uwagę?
W trakcie trwania wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, żaden z małżonków nie może żądać dokonania podziału majątku wspólnego. Podziału majątku wspólnego u notariusza, małżonkowie mogą dokonać dopiero: po zniesieniu wspólności ustawowej – np. w ramach rozwodu bądź separacji albo w trakcie trwania małżeństwa po ustaniu wspólności majątkowej – np. jeśli nastąpi ustanowienie rozdzielności majątkowej).
Strony w umowie o podział majątku, wymieniają składniki majątku i określają komu poszczególne elementy przypadają oraz decydują o wielkości ewentualnych dopłat. Byli małżonkowie unikają w ten sposób konieczności powołania biegłego do wyceny wartości poszczególnych składowych majątku. Wszystkie czynności można przeprowadzić w trakcie jednej wizyty u notariusza, co trwa zdecydowanie krócej niż w przypadku postępowania sądowego.
W przypadku podziału majątku u notariusza nie przewiduje się możliwości zmiany swojego stanowiska, ze względu na wymóg zgodnego wniosku stron.
Metody podziału majątku po rozwodzie
Istnieje kilka metod podziału majątku u notariusza w Tczewie. Strony mogą zdecydować się na:
- rozdzielenie poszczególnych elementów majątku – to rozwiązanie, które generuje najmniej wątpliwości, ale jest czasochłonne. Wymaga przeanalizowania dokładnego składu majątku i określenia, do kogo trafią poszczególne rzeczy,
- rozdzielenie składników majątku i spłacenie drugiej strony – w takim przypadku wartościowy przedmiot trafia do jednej ze stron (zwykle chodzi o nieruchomość), ale musi ona spłacić połowę wartości drugiej osobie,
- spieniężenie całego majątku i podział kosztów – to najlepsze rozwiązanie w sytuacji, gdy strony nie są w stanie dojść do porozumienia. Generuje jednak duże straty (w związku z koniecznością szybkiej sprzedaży poszczególnych rzeczy), dlatego lepiej zastosować dwie pierwsze metody.
Kto ponosi koszty notarialne przy podziale majątku?
Kto ponosi koszty notarialne przy podziale majątku? Wszystko zależy od ustaleń pomiędzy osobami, które właśnie zrywają związek małżeński. Najczęściej decydują się one na podzielenie ceny na pół. Jeśli chodzi o podział majątku, koszty mogą być duże i wynosić od kilkuset do ponad tysiąca złotych.
Na koszty podziału majątku po rozwodzie składa się wiele elementów. Są to:
- wynagrodzenie notariusza – określone przez obowiązujące przepisy,
- opłaty sądowe – np. te związane z uzyskaniem odpowiednich dokumentów potrzebnych do podziału nieruchomości.
Znaczenie ma też liczba stron przygotowanej umowy podziału majątku. Zazwyczaj jest to kilka złotych za jedną stronę.
Jakie dokumenty są potrzebne do podziału majątku u notariusza?
Aby można było przygotować notarialny podział majątku, potrzebne jest kilka informacji. To przede wszystkim dane obu stron, bez których nie da się sporządzić umowy. W ich skład wchodzą imiona, nazwiska, imiona rodziców, stan cywilny, PESEL, miejsce zamieszkania, numer dowodu osobistego lub paszportu, data jego ważności i organ, który wydał taki dokument.
Ważne są też potwierdzenia własności nieruchomości oraz dokument, na którego podstawie ustała wspólność majątkowa. Najczęściej jest to intercyza podpisana już w trakcie trwania małżeństwa lub wyrok orzekający rozwód czy separację.
Jeśli w skład majątku wchodzą nieruchomości, niezbędne są też zaświadczenia ze spółdzielni, wypisy z rejestru gruntów czy lokali, a także dokumenty związane z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli podział ma dotyczyć pojazdów, konieczne jest przygotowanie dowodu rejestracyjnego.
O zakresie czynności notarialnych
Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.
Spadkobierca ustawowy i testamentowy
Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!
Zniesienie współwłasności – najważniejsze informacje
Czy zniesienie współwłasności jest możliwe? Tak, choć nie we wszystkich okolicznościach. Może dojść do polubownego zniesienia współwłasności lub na drodze sądowej i to także na określonych zasadach. Z artykułu dowiecie się, jakie są sposoby jej zniesienia i na czym one polegają.
UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA
Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.
PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.
* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18
Nierówne udziały w majątku wspólnym – o tym warto wiedzieć
Nierówne udziały w majątku wspólnym są przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Może się to zdarzyć w majątku wspólnym małżonków, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki tj. niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku oraz ważne powody. Istotna pozostaje jednakże okoliczność, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać, w określonej relacji względem siebie.
Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?
Odrzucenie spadku jest możliwe i niekiedy konieczne. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie, w jakich okolicznościach może ono nastąpić. Dlaczego warto w tej sytuacji zwrócić się do notariusza? No i najważniejsze – kto i w jaki sposób może odrzucić spadek? Pamiętajmy, że spadek nie zawsze jest tożsamy z szybkim wzbogaceniem się, choć często mylnie jest on tak pojmowany. Co w sytuacji, gdy mamy otrzymać w spadku długi?
Akt notarialny – co powinien zawierać?
Akt notarialny ma swoją strukturę, a więc sposób rozmieszczenia elementów składowych, które są jego nieodłączną częścią. Z artykułu dowiedzą się Państwo, z czego musi być zbudowany akt notarialny, co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej.
O poufnym charakterze czynności notarialnych
Notariusz, z racji wykonywanego zawodu, jest zobligowany prawem do zachowania tajemnicy służbowej. Obowiązek dochowania tajemnicy służbowej nie ustaje nawet po zaprzestaniu pełnienia funkcji notariusza, czy też likwidacji kancelarii, której pracownicy także winni go przestrzegać.
O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – cześć II
W poprzedniej części artykułu wykazaliśmy, w odrobinę przewrotny sposób, iż doświadczenie życiowe uczy, że należy przeciwdziałać nierozważnym i lekkomyślnym działaniom. Zabezpieczamy i planujemy przyszłość swoją oraz swoich najbliższych w sferze materialnej i duchowej. Coraz częściej korzystamy z pomocy doradców rozmaitych profesji: bankowych, ubezpieczeniowych, podatkowych. Posiadanie fachowego wsparcia w każdej niemal dziedzinie życia, staje się normą. Do grona ,,swoich’’ lekarzy, spowiedników, fryzjerów, powoli dołączają trenerzy personalni, psychoterapeuci, dietetycy. Jest to dowód nie tyle wzbogacania się Polaków, ile – rozwoju świadomości społecznej, za którym w naturalny sposób winien postępować wzrost kultury prawnej.
O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – część I
BLOG Od dziecka, na drodze własnych i cudzych doświadczeń uczymy się, że każde nasze działanie przynosi konsekwencje w postaci swoich skutków. Akcja przeradza się w reakcję, jak w przypadku sporządzenia przez Bolesława Krzywoustego testamentu,...
O początkach instytucji notariatu w wielkim skrócie
Zalążków instytucji notarialnych należy doszukiwać się w zamierzchłych czasach starożytności, kiedy to krystalizujące się prawo rzymskie, będąc pod niebagatelnym wpływem prawodawstwa państw hellenistycznych, ewoluowało do postaci skodyfikowanej. Siłą rzeczy pociągało to za sobą rozbudowę aparatu biurokratycznego, w którym coraz silniejszą pozycję zajmują wyspecjalizowani i posiadający koncesję władz – tabelliones – urzędnicy sporządzający dokumenty stwierdzające dokonanie czynności prawnej, testamenty, podania, skargi i odwołania od decyzji organów administracji.
O wizycie ,,statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej
W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!
Taksa notarialna – mity i fakty
O niebotycznych wynagrodzeniach pobieranych przez notariuszy krążą legendy. Trudno dociec, kto jest ich autorem, skoro, jak wykazano w poprzednim artykule, ,,Statystyczny Polak’’ bywa gościem nader rzadko spotykanym w kancelarii notarialnej. Niemniej; mit istnieje i pora się z nim rozprawić za pomocą faktów, czyli bezwzględnie.
Przesunięcia majątkowe między małżonkami
Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego w myśl ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa, zwana również wspólnością ustawową, która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje lub jedno z małżonków.
W przypadku zawarcia związku małżeńskiego, gdzie przyszli małżonkowie podpisali umowę majątkową małżeńską wprowadzającą w ich związku małżeńskim rozdzielność majątkową, zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później stanowi własność i majątek osobisty jednego z małżonków.