Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?
Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.
Depozyt notarialny – co można zostawić na przechowanie u notariusza?
W ramach czynności notarialnych, notariusz może przyjąć na przechowanie zarówno prywatne dokumenty, papiery wartościowe, pieniądze w walucie polskiej lub obcej, jak również nośniki cyfrowe takie jak: CD, DVD czy Blue RAY. Każde takie przyjęcie opatrzone jest stosownym protokołem, który musi być sporządzony przez notariusza. Warto podkreślić, że w przypadku przyjęcia na przechowanie pieniędzy, wiąże się to z zaksięgowaniem ich na rachunku notariusza, w chwili sporządzenia owego protokołu. Co istotne – zarówno dokumenty, jak i pieniądze mogą zostać wydane tylko osobie wymienionej w protokole lub jej prawnemu przedstawicielowi. Ponadto termin odbioru dokumentów lub środków pieniężnych określony jest także w protokole.
Depozyt notarialny – dokumenty i niezbędne informacje
Wymaganym w przypadku depozytu notarialnego dokumentem w stosunku do osób fizycznych jest dokument tożsamości. Niezbędne jest wskazanie osoby, która dany depozyt ma odebrać, podanie jej danych osobowych, a także ustalenie warunków, które są niezbędne do odbioru depozytu. W przypadku, kiedy depozyt notarialny dotyczy papierów wartościowych lub środków pieniężnych – należy dokonać wyceny tych papierów lub kwoty pieniędzy składanych do depozytu. Należy także dołączyć dokument będący przedmiotem depozytu.
Protokół z przyjęcia depozytu
W trakcie czynności przyjęcia do depozytu notariusz sporządza protokół. Znajdują się w nim wszystkie najważniejsze informacje o przedmiocie, a także stronach uczestniczących w całej operacji. W protokole muszą zostać umieszczone takie dane, jak:
- data przyjęcia,
- data planowanego wydania przedmiotu do depozytu,
- dane osobowe strony składającej depozyt,
- dane osoby odbierającej depozyt,
- ewentualne informacje na temat wypłaty środków w konkretnych okolicznościach.
Aby możliwe było sporządzenie protokołu, cała wymagana kwota musi zostać zaksięgowana na rachunku depozytowym.
Depozyt notarialny – z jakimi kosztami się on wiąże?
Jeśli mowa o kosztach przyjęcia do depozytu pieniędzy to bierze się w tym przypadku pod uwagę ustaloną indywidualnie taksę notarialną oraz fakt, iż taksa notarialna za wypisy aktu notarialnego wynosi 7, 38zł brutto za każdą rozpoczętą stronę.
W przypadku przyjęcia dokumentów do depozytu – taksa notarialna za sporządzenie protokołu depozytu wynosi 61,50 zł brutt, z kolei przechowanie dokumentów – od każdego dokumentu, za każdy rozpoczęty miesiąc notariusz pobiera 24,60zł brutto.
Kto wnosi opłatę za depozyt notarialny?
Opłata za depozyt notarialny jest zawsze wyliczana indywidualnie. To, kto ją uiści, zależy od ustaleń pomiędzy stronami. Na ogół koszt dzieli się na pół – to najuczciwsze rozwiązanie. Wiele osób decyduje się jednak na przerzucenie opłaty na nabywcę.
Kiedy stosuje się instytucję depozytu notarialnego?
Depozyt notarialny jest wykorzystywany przede wszystkim w sytuacji, gdy istnieje ryzyko niedopełnienia warunków transakcji. Na taki krok decydują się zwłaszcza osoby kupujące nieruchomość. Dzięki depozytowi można mieć pewność, że transakcja zostanie zrealizowana poprawnie, a po wpłaceniu środków nabywca otrzyma dostęp do zakupionego mieszkania, domu lub działki. Depozyt notarialny:
- gwarantuje, że druga strona transakcji również wypełni wszystkie postanowienia umowne,
- pozwala na zabezpieczenie się przed stratą dużej sumy pieniędzy i postępowaniem sądowym, które ma na celu jej odzyskanie,
- eliminuje ryzyko zapłaty fałszywymi banknotami – transakcja z wykorzystaniem depozytu notarialnego odbywa się całkowicie bezgotówkowo,
- zabezpiecza nie tylko nabywcę, lecz także sprzedającego – przed transakcją z osobą, której nie stać na zakup nieruchomości.
Dla każdej transakcji tworzone jest osobne konto bankowe, na które trafiają środki wchodzące w skład depozytu. Służy ono jedynie do ich deponowania – notariusz nie rozporządza tymi pieniędzmi.
Umowę o depozyt można podpisać nawet wtedy, gdy przedmiotem transakcji jest nieruchomość obciążona kredytem. Wówczas notariusz przelewa część kwoty należnej sprzedającemu do banku, który udzielił pożyczki. Kupujący ma więc pewność, że dług został spłacony i dojdzie do wykreślenia.
Z depozytu można skorzystać też w przypadku działu spadku oraz zniesienia współwłasności.
Czy depozyt jest bezpieczny?
Instytucja depozytu pozwala zabezpieczyć interesy obu stron. Najczęściej korzysta się z tej formy w przypadku drogich dóbr, takich jak papiery wartościowe czy nieruchomości. Depozyt przekazany notariuszowi na mocy sporządzonych dokumentów jest w pełni bezpieczny – do jego wydania dojdzie dopiero po spełnieniu określonych warunków lub upłynięciu konkretnego czasu.
Jeśli z jakiegoś powodu nie dojdzie do transakcji, depozyt jest zwracany właścicielowi. Wówczas nie musi on martwić się sporami z drugą stroną. Co więcej, środki zdeponowane u notariusza są chronione również przed zajęciem komorniczym – w 100% swojej wartości. Kancelaria notarialna w Tczewie oferuje możliwość depozytu notarialnego.
O notarialnym podziale majątku przed rozwodem
Coraz częściej zdarza się, iż pary decydujące się na rozwód korzystają z pomocy notariusza, by uporządkować kwestie majątkowe łączące współmałżonków jeszcze przed rozprawą rozwodową. Rozwiązanie kwestii majątku ułatwia rozwód, a forma aktu notarialnego sprzyja polubownemu dojściu do porozumienia pomiędzy stronami, nie wymaga ingerencji osób trzecich, wyraźnie skraca termin uzyskania formalnego rozwodu oraz znacząco obniża jego koszty.
O zakupie nieruchomości w związku partnerskim
Decydując się na zakup mieszkania w związku nieformalnym istotnym jest ustalenie, w jaki sposób transakcja będzie finansowana i w jakich częściach ułamkowych zapisana zostanie własność nieruchomości. Zakup mieszkania przez osoby, które żyją w związku partnerskim polega na nabyciu nieruchomości w udziałach ułamkowych.
Dzień Otwarty Notariatu 24 LISTOPADA 2018
Dzień Otwarty Notariatu (DON) organizowany jest od 2010 roku przez Krajową Radę Notarialną we współpracy z Izbami Notarialnymi. Ogólnopolska kampania edukacyjna, której misją jest podnoszenie świadomości prawnej obywateli, tradycyjnie już przypada w trzecią sobotę listopada i cieszy się rosnącą popularnością wśród zainteresowanych.
Tegoroczna akcja przebiegać będzie pod hasłem ,,Porozmawiaj z notariuszem, jak zadbać o bezpieczeństwo swojego majątku’’. Głównie skoncentruje się na kwestiach związanych z ochroną prawną wynikającą z tytułu własności. Niemniej jednak odnosić się będzie również do zagadnień prawnych wynikających z dziedziczenia i postępowania spadkowego, bezpieczeństwa w obrocie nieruchomościami oraz prawa rodzinnego
w kontekście czynności notarialnych. Wprawdzie: ,,Każda edycja ma swój temat przewodni, jednak notariusze odpowiadają tego dnia na wszystkie pytania dotyczące czynności leżących w ich kompetencjach’’* – jak zapewnia broszura informująca o kampanii.
Zachęcamy Państwa do udziału w Dniu Otwartym Notariatu i podajemy link do strony bezpośrednio propagującej akcję: http://www.porozmawiajznotariuszem.pl/5948/O_akcji
(znajduje się tutaj także przydatna mapka z zaznaczonymi adresami placówek biorących udział w kampanii).
UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA
Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.
PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.
* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18
O małżeńskich umowach majątkowych – istotna adnotacja
Zgodnie z obietnicą złożoną w poprzednim wpisie – pozostaniemy nadal w temacie małżeńskich umów majątkowych. Intercyza bowiem daje daleko szersze możliwości współmałżonkom w kwestii zarządzania posiadanym majątkiem i nie ogranicza się li tylko do prawa włączenia bądź wyłączenia ustawowego ustroju wspólności majątkowej.
O rozdzielności majątkowej
Zgodnie z polskim prawem z dniem ślubu powstaje pomiędzy nowożeńcami ustrój wspólności majątkowej. Oznacza to połączenie we wspólną własność majątkową wszystkiego, czego małżeństwo się dorobiło, zakupiło czy też otrzymało w prezencie przez okres swego trwania.
O ugodzie z wierzycielem w kontekście nowych zasad przedawnienia roszczeń
Od 9 lipca tego roku obowiązują nowe zasady przedawnienia roszczeń. Zmiany określone przez ustawodawcę zasadniczo skróciły termin uznania roszczenia za przedawnione i w powszechnym mniemaniu są zmianami niekorzystnymi z punktu widzenia wierzycieli. Ale i dłużnicy mogą się czuć zaniepokojeni wprowadzonymi zmianami, ponieważ siłą rzeczy spowodują one zdyscyplinowanie wierzycieli w zakresie dochodzenia przysługujących im roszczeń. Dłużnicy powinni liczyć się z przyspieszoną i dużo bardziej agresywną windykacją ze strony wierzycieli.
O technologii cyfrowej w praktyce notarialnej
W 1995 roku amerykański ekonomista, Jeremy Rifkin, sformułował w kontrowersyjnej publikacji ,,Koniec pracy’’* teorię, według której już wkrótce powszechna komputeryzacja doprowadzi do globalnego bezrobocia i głębokiego kryzysu ogólnoświatowego. Postęp cywilizacyjny oraz towarzyszące mu: cyfryzacja i automatyzacja wszelkich dziedzin życia ludzkiego spowodują brak zapotrzebowania na pracowników. Proces ten będzie przebiegał etapami. Początkowo dotknie analityków, finansistów i urzędników. Następnie ,,sztuczna inteligencja’’ wyprze z rynku pracy: lekarzy, nauczycieli i prawników.
Umowa sprzedaży u notariusza
W polskim prawie forma aktu notarialnego obligatoryjnie jest wymagana, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu czy też prawo użytkowania wieczystego (ad solemnitatem – pod rygorem nieważności).
O wadze słów, czyli ,,Lex est, quod notamus’’*
Art. 80. § 1 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. ,,Prawo o notariacie’’ wyraźnie stanowi: ,,akty i dokumenty powinny być sporządzone przez notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty’’ oznacza to, iż na notariuszu spoczywa obowiązek nadania przystępnej, nieskomplikowanej i wyrazistej formy sporządzanej dokumentacji czynności notarialnych. W praktyce notarialnej oznacza to cyzelowanie słowem.
O etosie zawodu notariusza
Powszechnym jest mniemanie, iż zawód notariusza to niezwykle użyteczna, ale i bardzo monotonna profesja, która nie wymaga szczególnej samodzielności i kreatywności ze strony parającej się nią osoby. Nic bardziej mylnego!
O księdze wieczystej
Księga wieczysta jest dokumentem stwierdzającym, kto jest prawnym właścicielem nieruchomości. Prócz prawa własności uwidocznione są w niej wszelkie obciążenia prawne,służebności, ograniczenia w rozporządzaniu, czy ciążące na niej hipoteki. Zapewnia bezpieczeństwo prawne zarówno właścicielowi, jak i potencjalnemu nabywcy nieruchomości.
O poufnym charakterze czynności notarialnych
Notariusz, z racji wykonywanego zawodu, jest zobligowany prawem do zachowania tajemnicy służbowej. Obowiązek dochowania tajemnicy służbowej nie ustaje nawet po zaprzestaniu pełnienia funkcji notariusza, czy też likwidacji kancelarii, której pracownicy także winni go przestrzegać.
O wypisie aktu notarialnego
Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii notarialnej przez dziesięć lat, po tym okresie jest przekazywany do sądu wieczystoksięgowego. Strony otrzymują wypisy, które posiadają moc prawną oryginału i są jego dosłownym powtórzeniem. Można w każdym momencie zwrócić się do kancelarii notarialnej o wydanie wypisu, o ile oczywiście, przysługuje nam do tego prawo.