Testament u notariusza

utworzone przez | 10 lipca 2024 | Czynności notarialne

Testament można sporządzić samodzielnie albo w formie aktu notarialnego. Nie można powiedzieć, że któryś z testamentów jest „lepszy” albo „bardziej zgodny z prawem”, bo oba rodzą skutki prawne. Czym więc różnią się między sobą?

Co to jest testament?

Testament to jednostronna czynność prawna (dla swojej skuteczności wymaga oświadczenia woli jednej strony), w której testator (osoba sporządzająca testament) dokonuje rozporządzenia swoim majątkiem na wypadek śmierci. W testamencie spadkodawca wyraża swoją ostatnią wolę i powołuje określone osoby – niekoniecznie członków rodziny – do otrzymania spadku.

Sporządzenie testamentu nie jest obowiązkowe. W przypadku jego braku dziedziczenie następuje na podstawie określonych przepisów (dziedziczenie ustawowe). Testament służy modyfikacji postanowień ustawowych. Można w nim również ustanowić dodatkowe zapisy czy polecenia albo dokonać wydziedziczenia członka rodziny, a więc pozbawić go prawa do zachowku.

Testament może zostać sporządzony wyłącznie przez osobę mającą pełną zdolność do czynności prawnych. Kodeks cywilny przewiduje dwie możliwości sporządzenia testamentu:

  • testament zwykły powinien zostać spisany odręcznie i musi zostać opatrzony własnoręcznym podpisem. Powinien też zawierać datę – jej brak nie spowoduje nieważności, ale może skomplikować kwestie interpretacji ostatniej woli. 
  • testament przechowuje się w domu lub może on zostać przekazany zaufanej osobie, która po śmierci testatora ma obowiązek poinformować spadkobierców, że jest w jego posiadaniu;
  • testament notarialny, o którym więcej powiemy w dalszej części artykułu.

Testament notarialny

Testament notarialny jest sporządzany przez notariusza według ściśle określonych zasad. W treści wskazuje się osobę lub osoby powołane do spadku. Jest on sporządzany w obecności osoby będącej testatorem – nie można podyktować testamentu przez telefon ani upoważnić innej osoby do zawarcia go w swoim imieniu. Notariusz sporządza testament zgodnie z wolą spadkodawcy, z zachowaniem wszystkich wymogów ustawowych.

Poza wskazaniem osób, które mają odziedziczyć jego majątek, spadkodawca może umieścić w nim również tzw. zapis windykacyjny. Pozwala on na przekazanie oznaczonym osobom wyłącznie określonych przedmiotów czy nieruchomości. Z chwilą śmierci spadkodawcy wskazany przedmiot od razu staje się własnością tych osób. Taki zapis nie jest dozwolony w testamencie zwykłym – jego zastrzeżenie wymaga sporządzenia testamentu notarialnego.

Jak sporządzić testament u notariusza

Aby notariusz mógł sporządzić testament, musi zapoznać się z:

  • ważnym dokumentem potwierdzającym tożsamość testatora (dowód osobisty lub paszport),
  • danymi osób, które zostaną wskazane w testamencie (imię, nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia),
  • jeśli testament ma zawierać zapis windykacyjny, testator musi przedstawić numer księgi wieczystej lub dane dotyczące prawa do lokalu.

Samo sporządzenie testamentu u notariusza jest bardzo proste. Spadkodawca przed wizytą w kancelarii notarialnej powinien przemyśleć, w jaki sposób chce podzielić majątek, a wszystkie wątpliwości zgłosić notariuszowi. Decydując się na taką formę sporządzenia ostatniej woli, testator ma pewność, że dokument będzie precyzyjnie odzwierciedlać jego intencje. 

Nie każdy, kto sporządza testament odręczny, wie, że nie można w nim przeznaczyć konkretnych składników majątkowych wskazanej osobie – rozporządza się udziałem majątku. Wskazywanie konkretnych przedmiotów to popularny błąd, który może wynikać z „inspirowania się” amerykańskimi filmami, w których takie rozporządzenia są zgodne z prawem. Obecność notariusza pozwala uniknąć tego rodzaju błędów. Spadkodawca może więc mieć pewność, że po jego śmierci między spadkobiercami nie dojdzie do sporów o interpretację testamentu.

Po sporządzeniu akt zostaje odczytany spadkodawcy i podpisany w obecności notariusza. Notariusz w Tczewie pomaga w sporządzeniu testamentu.

Testament w formie aktu notarialnego – koszty

Jaki jest koszt sporządzenia testamentu u notariusza?

  • Maksymalna stawka taksy notarialnej w przypadku sporządzania testamentu w formie aktu notarialnego wynosi 50 złotych + 23 proc. VAT.
  • Testament zawierający zapis windykacyjny to koszt maksymalnie 200 zł + VAT.
  • Testament z zapisem zwykłym, testament z wydziedziczeniem lub poleceniem to koszt 150 zł + VAT.
  • Za odwołanie testamentu płaci się 30 zł + VAT.

Trzeba też doliczyć koszt wypisu w cenie 6 zł + VAT za stronę.

 

Nieważność testamentu

Nieważność testamentu może wystąpić w kilku przypadkach, które szerzej opiszemy w tym artykule. Przede wszystkim może się to wiązać z różnymi rodzajami wad testamentu, a wykazanie jego nieważności skutkuje jego podważeniem. Co w takim razie warto wiedzieć w tym zakresie?

Nierówne udziały w majątku wspólnym – o tym warto wiedzieć

Nierówne udziały w majątku wspólnym są przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Może się to zdarzyć w majątku wspólnym małżonków, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki tj. niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku oraz ważne powody. Istotna pozostaje jednakże okoliczność, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać, w określonej relacji względem siebie.

Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?

Odrzucenie spadku jest możliwe i niekiedy konieczne. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie, w jakich okolicznościach może ono nastąpić. Dlaczego warto w tej sytuacji zwrócić się do notariusza? No i najważniejsze – kto i w jaki sposób może odrzucić spadek? Pamiętajmy, że spadek nie zawsze jest tożsamy z szybkim wzbogaceniem się, choć często mylnie jest on tak pojmowany. Co w sytuacji, gdy mamy otrzymać w spadku długi?

Akt notarialny – co powinien zawierać?

Akt notarialny ma swoją strukturę, a więc sposób rozmieszczenia elementów składowych, które są jego nieodłączną częścią. Z artykułu dowiedzą się Państwo, z czego musi być zbudowany akt notarialny, co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej.

O wypisie aktu notarialnego

Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii notarialnej przez dziesięć lat, po tym okresie jest przekazywany do sądu wieczystoksięgowego. Strony otrzymują wypisy, które posiadają moc prawną oryginału i są jego dosłownym powtórzeniem. Można w każdym momencie zwrócić się do kancelarii notarialnej o wydanie wypisu, o ile oczywiście, przysługuje nam do tego prawo.

O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – cześć II

W poprzedniej części artykułu wykazaliśmy, w odrobinę przewrotny sposób, iż doświadczenie życiowe uczy, że należy przeciwdziałać nierozważnym i lekkomyślnym działaniom. Zabezpieczamy i planujemy przyszłość swoją oraz swoich najbliższych w sferze materialnej i duchowej. Coraz częściej korzystamy z pomocy doradców rozmaitych profesji: bankowych, ubezpieczeniowych, podatkowych. Posiadanie fachowego wsparcia w każdej niemal dziedzinie życia, staje się normą. Do grona ,,swoich’’ lekarzy, spowiedników, fryzjerów, powoli dołączają trenerzy personalni, psychoterapeuci, dietetycy. Jest to dowód nie tyle wzbogacania się Polaków, ile – rozwoju świadomości społecznej, za którym w naturalny sposób winien postępować wzrost kultury prawnej.

O początkach instytucji notariatu w wielkim skrócie

Zalążków instytucji notarialnych należy doszukiwać się w zamierzchłych czasach starożytności, kiedy to krystalizujące się prawo rzymskie, będąc pod niebagatelnym wpływem prawodawstwa państw hellenistycznych, ewoluowało do postaci skodyfikowanej. Siłą rzeczy pociągało to za sobą rozbudowę aparatu biurokratycznego, w którym coraz silniejszą pozycję zajmują wyspecjalizowani i posiadający koncesję władz – tabelliones – urzędnicy sporządzający dokumenty stwierdzające dokonanie czynności prawnej, testamenty, podania, skargi i odwołania od decyzji organów administracji.

O wizycie ,,statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej

W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!

Taksa notarialna – mity i fakty

O niebotycznych wynagrodzeniach pobieranych przez notariuszy krążą legendy. Trudno dociec, kto jest ich autorem, skoro, jak wykazano w poprzednim artykule, ,,Statystyczny Polak’’ bywa gościem nader rzadko spotykanym w kancelarii notarialnej. Niemniej; mit istnieje i pora się z nim rozprawić za pomocą faktów, czyli bezwzględnie.

Przesunięcia majątkowe między małżonkami

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego w myśl ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa, zwana również wspólnością ustawową, która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje lub jedno z małżonków.
W przypadku zawarcia związku małżeńskiego, gdzie przyszli małżonkowie podpisali umowę majątkową małżeńską wprowadzającą w ich związku małżeńskim rozdzielność majątkową, zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później stanowi własność i majątek osobisty jednego z małżonków.

Laureat konkursu Orły Prawa 2019

Kancelaria Notarialna Jolanty Cejrowskiej kolejny rok z rzędu zostaje laureatem Orłów Prawa 2019.Kryterium wygranej w rankingu były m.in opinie internautów z portali społecznościowych i wyszukiwarki Google.Serdecznie dziękujemy za wyrazy sympatii i uznanie wysokiej jakości naszych usług.

Zwolnienie od kosztów notarialnych

Dysponowanie majątkiem wiąże się z wydatkami, których z różnych względów, uniknąć nie sposób (czego dowiedliśmy w artykule z 22 lutego 2018 roku zatytułowanym
,,O taksie notarialnej – mity i fakty’’). Do tematu postanowiliśmy jednak powrócić, z uwagi na informacje, które do nas docierają.

Notarialne poświadczenie pozostawania przy życiu oraz poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu

Ostatnim rodzajem poświadczenia dokonywanego przez notariusza jest poświadczenie pozostawania konkretnej osoby przy życiu w danym czasie lub jej przebywania w określonym miejscu oraz czasie. Poświadczenia tego typu wydawane są w celu potwierdzenia stanu faktycznego, co może mieć znaczenie formalne w sprawach administracyjnych, kwestiach spadkowych lub świadczeniach ubezpieczeniowych, na przykład związanych z wypłatą zagranicznych odszkodowań, rent czy emerytur.