Intercyza – umowa małżeńska majątkowa
Intercyza jest umową stanowiącą o rozdzielności majątkowej małżonków. W związku z tym każdy z małżonków posiada swój majątek osobisty. Kiedy należy ją spisać i na czym dokładnie polega intercyza?
Intercyza – akt notarialny
Intercyzę zawiera się w formie aktu notarialnego przed zawarciem małżeństwa lub w jego trakcie. Nie jest ona jednak trwale wiążąca, co oznacza, że może ulec zmianie, bądź całkowitemu rozwiązaniu. Każdy z małżonków musi podpisać intercyzę, aby akt notarialny został uznany za ważny. Pełna rozdzielność oznacza, że wszystko, co było własnością małżonka przed i po ślubie stanowi jego majątek osobisty. Tym majątkiem może zarządzać samodzielnie, bez ingerencji drugiego z małżonków.
Intercyza powoduje, że małżeństwo nie posiada majątku wspólnego. Są to dwa odrębne majątki. Mogą jednak nabywać rzeczy i prawa, skutkiem czego jest powstanie współwłasności ułamkowej.
Jeśli rozdzielność majątkowa powstała po pewnym upływie czasu od zawarcia związku małżeńskiego, dotychczasowa wspólność przestaje istnieć. Zamienia się wówczas we współwłasność ułamkową z podziałem 50% na 50%.
Samodzielne decydowanie o swoim majątku
Każdy z małżonków sam nim zarządza, bez konieczności uzyskania zgody współmałżonka na dokonanie czynności prawnej. Nie ma także potrzeby informowanie go o stanie swojego majątku. Samodzielne podejmowanie decyzji może mieć również pozytywny wydźwięk, choćby w przypadku niekorzystnej sytuacji w kwestiach zawodach (niepowodzenia w biznesie).
Rozdzielność majątkowa nie musi powstać wyłącznie w wyniku podjęcia zgodnej decyzji małżonków w tej kwestii. Istnieją również inne sposoby, takie jak: orzeczenie sądu, ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków, ogłoszenie upadłości jednego z małżonków lub ustania małżeństwa, o czym stanowi kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Zalety i wady intercyzy
Rozdzielność majątkowa jest dobrym rozwiązaniem w sytuacji, kiedy jeden z małżonków lub oboje prowadzą własną firmę. W przypadku wystąpienia problemów finansowych zadłużenie nie jest pokryte ze wspólnego majątku.
Jeśli jeden z małżonków wykonuje zawód obarczony odpowiedzialnością finansową za popełnienie błędu, dobrze, aby dwie strony nie ponosiły tego konsekwencji. Intercyza jest rzecz jasna również korzystnym rozwiązaniem dla małżonka, który wnosi większy majątek do wspólnego domu.
Wadą rozdzielności majątkowej jest brak możliwości wspólnego zadłużania się, a więc zaciągania kredytów, które mogłyby mieć wpływ na polepszenie jakości wspólnego życia.
Decydując się na intercyzę, spada również nasza zdolność kredytowa, która w normalnych warunkach byłaby znacznie wyższa.
Do kolejnej z wad można zaliczyć utratę możliwości wspólnego rozliczania się małżonków z podatku dochodowego.
Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. Choć wymaga to podpisania stosownego dokumentu, nie jest procesem skomplikowanym. Najczęściej konieczna jest zgoda obu współmałżonków, ale w sytuacji, gdy doszło do konfliktu, możliwe jest jego rozwiązanie w sądzie. Dopiero taki proces bywa dość skomplikowany i czasochłonny.
Czy intercyzę można podpisać w trakcie trwania małżeństwa?
Na podpisanie intercyzy większość osób decyduje się przy okazji ślubu. Taką umowę można jednak zawrzeć również później, już w trakcie trwania małżeństwa. Wówczas rozdzielność majątkowa zaczyna obowiązywać dopiero od momentu podpisania umowy. Trzeba pamiętać, że intercyzy nie da się zawrzeć z mocą wsteczną. Rozdzielność majątkowa w trakcie małżeństwa nie obejmie więc majątku zgromadzonego od momentu ślubu do czasu podpisania umowy.
Jakie dokumenty są potrzebne do podpisania intercyzy?
Aby zawrzeć rozdzielność majątkową, nie trzeba w żaden sposób deklarować swoich zarobków czy posiadanych dóbr. Do notariusza należy zabrać ze sobą tylko odpis skrócony aktu małżeństwa oraz dowody tożsamości – jeżeli ustalasz rozdzielność majątkową w trakcie małżeństwa. Jeśli intercyza jest podpisywana jeszcze przed ślubem, wystarczy jedynie dowód osobisty lub paszport obu stron. Cały proces również nie jest skomplikowany i nie powinien trwać więcej niż kilkadziesiąt minut.
Kiedy najlepiej zawrzeć intercyzę?
Rozdzielność majątkową najlepiej zawrzeć jeszcze przed ślubem. Wystarczy udać się wspólnie do notariusza i podpisać odpowiedni dokument. Taki krok odejmuje stresu w ostatnich dniach przed zawarciem małżeństwa, a jednocześnie pozwala na bezproblemowe dysponowanie majątkiem od razu po ślubie. Na wizytę u notariusza w Tczewie trzeba umówić się wcześniej, jednak samą intercyzę można podpisać w dowolnym momencie, nawet na kilka miesięcy przed planowaną ceremonią.
Intercyza a spadek
Po śmierci jednego ze współmałżonków spadek i tak trafia do drugiego z nich, nawet pomimo podpisanej intercyzy. Zgodnie z prawem pierwszą osobą uprawnioną do dziedziczenia jest bowiem mąż lub żona. Jeśli jednak współmałżonek nie może dziedziczyć majątku (np. gdy sam już nie żyje lub popełnił przestępstwo), środki trafiają do najbliższej rodziny osoby, do której należały dobra i środki finansowe.
Rozdzielność majątkowa – koszt
Koszt zawarcia rozdzielności majątkowej składa się z kilku części. Pierwszą z nich jest taksa notarialna, której wysokość zawsze wynika z obowiązujących przepisów i aktualnego wynagrodzenia minimalnego. Drugą jest natomiast podatek VAT w wysokości 23%. Do ostatecznego kosztu należy doliczyć również opłaty kancelaryjne, np. związane z przygotowaniem kopii dokumentów.
Koszt podpisania intercyzy będzie zatem różnić się co roku, w zależności od aktualnej wartości wynagrodzenia minimalnego. Na ogół wynosi on jednak około 500 zł. Wydatek ten może wydawać się spory, jednak warto pamiętać, że jest on jednorazowy. Intercyza obowiązuje bowiem przez całe małżeństwo, aż do momentu jej rozwiązania na mocy nowej umowy.
Pełnomocnictwo w świetle kodeksu cywilnego
Pełnomocnictwo umożliwia osobie, która je posiada, zastępować nas przy określonej czynności. Najczęściej dotyczy ono spraw urzędowych, występowania w naszym imieniu przed sądem, czy zawierania umów. W jaki sposób następuje ustanowienie pełnomocnika, kto i w jakich okolicznościach może nim zostać? Co jeszcze warto wiedzieć o pełnomocnictwie dowiecie się w dalszej części artykułu.
O zakresie czynności notarialnych
Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.
Spadkobierca ustawowy i testamentowy
Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!
Zniesienie współwłasności – najważniejsze informacje
Czy zniesienie współwłasności jest możliwe? Tak, choć nie we wszystkich okolicznościach. Może dojść do polubownego zniesienia współwłasności lub na drodze sądowej i to także na określonych zasadach. Z artykułu dowiecie się, jakie są sposoby jej zniesienia i na czym one polegają.
UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA
Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.
PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.
* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18
Nierówne udziały w majątku wspólnym – o tym warto wiedzieć
Nierówne udziały w majątku wspólnym są przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Może się to zdarzyć w majątku wspólnym małżonków, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki tj. niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku oraz ważne powody. Istotna pozostaje jednakże okoliczność, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać, w określonej relacji względem siebie.
Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?
Odrzucenie spadku jest możliwe i niekiedy konieczne. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie, w jakich okolicznościach może ono nastąpić. Dlaczego warto w tej sytuacji zwrócić się do notariusza? No i najważniejsze – kto i w jaki sposób może odrzucić spadek? Pamiętajmy, że spadek nie zawsze jest tożsamy z szybkim wzbogaceniem się, choć często mylnie jest on tak pojmowany. Co w sytuacji, gdy mamy otrzymać w spadku długi?
Akt notarialny – co powinien zawierać?
Akt notarialny ma swoją strukturę, a więc sposób rozmieszczenia elementów składowych, które są jego nieodłączną częścią. Z artykułu dowiedzą się Państwo, z czego musi być zbudowany akt notarialny, co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej.
O poufnym charakterze czynności notarialnych
Notariusz, z racji wykonywanego zawodu, jest zobligowany prawem do zachowania tajemnicy służbowej. Obowiązek dochowania tajemnicy służbowej nie ustaje nawet po zaprzestaniu pełnienia funkcji notariusza, czy też likwidacji kancelarii, której pracownicy także winni go przestrzegać.
O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – cześć II
W poprzedniej części artykułu wykazaliśmy, w odrobinę przewrotny sposób, iż doświadczenie życiowe uczy, że należy przeciwdziałać nierozważnym i lekkomyślnym działaniom. Zabezpieczamy i planujemy przyszłość swoją oraz swoich najbliższych w sferze materialnej i duchowej. Coraz częściej korzystamy z pomocy doradców rozmaitych profesji: bankowych, ubezpieczeniowych, podatkowych. Posiadanie fachowego wsparcia w każdej niemal dziedzinie życia, staje się normą. Do grona ,,swoich’’ lekarzy, spowiedników, fryzjerów, powoli dołączają trenerzy personalni, psychoterapeuci, dietetycy. Jest to dowód nie tyle wzbogacania się Polaków, ile – rozwoju świadomości społecznej, za którym w naturalny sposób winien postępować wzrost kultury prawnej.
O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – część I
BLOG Od dziecka, na drodze własnych i cudzych doświadczeń uczymy się, że każde nasze działanie przynosi konsekwencje w postaci swoich skutków. Akcja przeradza się w reakcję, jak w przypadku sporządzenia przez Bolesława Krzywoustego testamentu,...
O początkach instytucji notariatu w wielkim skrócie
Zalążków instytucji notarialnych należy doszukiwać się w zamierzchłych czasach starożytności, kiedy to krystalizujące się prawo rzymskie, będąc pod niebagatelnym wpływem prawodawstwa państw hellenistycznych, ewoluowało do postaci skodyfikowanej. Siłą rzeczy pociągało to za sobą rozbudowę aparatu biurokratycznego, w którym coraz silniejszą pozycję zajmują wyspecjalizowani i posiadający koncesję władz – tabelliones – urzędnicy sporządzający dokumenty stwierdzające dokonanie czynności prawnej, testamenty, podania, skargi i odwołania od decyzji organów administracji.
O wizycie ,,statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej
W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!
Taksa notarialna – mity i fakty
O niebotycznych wynagrodzeniach pobieranych przez notariuszy krążą legendy. Trudno dociec, kto jest ich autorem, skoro, jak wykazano w poprzednim artykule, ,,Statystyczny Polak’’ bywa gościem nader rzadko spotykanym w kancelarii notarialnej. Niemniej; mit istnieje i pora się z nim rozprawić za pomocą faktów, czyli bezwzględnie.