Darowizna nieruchomości

utworzone przez | 26 lipca 2024 | Czynności notarialne

Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z  przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?

Darowizna nieruchomości – co warto wiedzieć?

Zasady zawierania umów darowizny uregulowane są w przepisach Kodeksu Cywilnego. Należy pamiętać, że wszelkie darowizny objęte są obowiązkiem podatkowym, a w przypadku aktu notarialnego obowiązek zgłoszenia darowizny do Urzędu Skarbowego leży po stronie notariusza. Naturalnie istnieje coś takiego jak kwota wolna od podatku, co daje możliwość uzyskania darowizny bez konieczności płacenia podatku, oczywiście przy spełnieniu odpowiednich przesłanek.

Wyróżnia się trzy grupy podatkowe. Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

  • do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
  • do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
  • do grupy III – innych nabywców.

Podatek od darowizny nieruchomości

Podatek od darowizny nieruchomości (i każdej innej) jest naliczany dla wszystkich trzech grup podatkowych. Z takiej opłaty jest zwolniona jedynie tzw. grupa zerowa, czyli najbliższa rodzina – małżonek, małżonkowie, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, pasierb, rodzeństwo, ojczym oraz macocha.

Aby skorzystać ze zwolnienia z podatku od darowizny, wymienione osoby muszą poinformować urząd skarbowy o otrzymaniu nieruchomości i złożyć stosowną deklarację. Mają na to 6 miesięcy. Ich obowiązkiem jest wówczas wypełnienie formularza SD-Z2 i jego złożenie we właściwym US.. Taki dokument można dostarczyć osobiście, drogą pocztową lub elektronicznie, przez portal e-Deklaracje.  Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków gdy nabycie następuje na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron. 

Pozostałe osoby muszą jednak zapłacić podatek od darowizny. Koszty te zależą od wielu czynników. Jednak największe znaczenie ma grupa podatkowa.

Przepisanie mieszkania w formie darowizny a US

Zgłoszenie przepisania mieszkania w formie darowizny jest niezbędne w każdym przypadku, niezależnie od tego, czy dana osoba jest zwolniona z podatku, czy też nie. Takiego zgłoszenia dokonuje notariusz. 

Ile kosztuje przepisanie mieszkania u notariusza? 

Składa się na to wiele czynników, w tym wartość danego obiektu czy np. wysokość taksy notarialnej. Jest ona wyliczana w następujący sposób:

  • nieruchomość o wartości 10 tys.-30 tys. zł – 310 zł i 2% od nadwyżki powyżej 10 tys. zł,
  • nieruchomość o wartości 30 tys.-60 tys. zł – 710 zł i 1% od nadwyżki powyżej 30 tys. zł,
  • nieruchomość o wartości 60 tys.-1 mln zł – 1010 zł i 0,4% od nadwyżki powyżej 60 tys. zł,
  • nieruchomość o wartości 1-2 mln zł – 4770 zł i 0,2% od nadwyżki powyżej 1 mln zł,
  • nieruchomość o wartości powyżej 2 mln zł – 6 770 zł i 0,25% od nadwyżki powyżej 2 mln zł, nie więcej niż 10 000 zł.

Notarialne przepisanie domu lub mieszkania to procedura, w której trakcie korzysta się zwykle z kilku ostatnich przeliczników. Wartość taksy wynosi więc z reguły nie mniej niż kilka tysięcy złotych. Darowizna mieszkania u notariusza bywa kosztowna, ale jest niezbędna. Nie da się przekazać nieruchomości legalnie w inny sposób — taka czynność byłaby nieważna z mocy prawa.

Umowa darowizny nieruchomości – dokumenty

Do podpisania umowy darowizny nieruchomości będą potrzebne określone dokumenty. To między innymi:

  • podstawa nabycia – umowa darowizny domu/mieszkania, umowa sprzedaży, postanowienie sądu, akt dziedziczenia,
  • numer księgi wieczystej nieruchomości, 
  • dane osobowe wszystkich stron,
  • informacje o nieruchomości – adres, rodzaj, powierzchnia,
  • zaświadczenie z US o zapłaconym podatku od spadków i darowizn (lub o zwolnieniu z tego obowiązku),
  • zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej o przysługującym prawie do lokalu.

Przepisanie mieszkania w formie darowizny nie trwa długo. Samo zebranie i przygotowanie dokumentacji może być jednak dość czasochłonne.

Darowizna nieruchomości – opłata notarialna

Wysokość opłaty notarialnej zależna jest od wartości nieruchomości, co uregulowane jest w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Jeśli chcą Państwo poznać szczegóły na ten temat, warto pokusić się o bezpośredni kontakt z kancelarią notarialną w Tczewie.

O zakresie czynności notarialnych

Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.

Spadkobierca ustawowy i testamentowy

Spadkobierca zgodnie z definicją jest to podmiot, na którego przechodzi ogól praw i obowiązków po osobie zmarłej. W prawie wyróżnić możemy spadkobiercę ustawowego i testamentowego. Na czym polega różnica między nimi i kto może zostać spadkobiercą, a kto takiej możliwości nie ma? Ta wiedza przyda się każdemu!

UMOWA NAJMU OKAZJONALNEGO U NOTARIUSZA

Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.

PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.

* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18

Nierówne udziały w majątku wspólnym – o tym warto wiedzieć

Nierówne udziały w majątku wspólnym są przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Może się to zdarzyć w majątku wspólnym małżonków, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki tj. niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku oraz ważne powody. Istotna pozostaje jednakże okoliczność, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać, w określonej relacji względem siebie.

Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?

Odrzucenie spadku jest możliwe i niekiedy konieczne. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie, w jakich okolicznościach może ono nastąpić. Dlaczego warto w tej sytuacji zwrócić się do notariusza? No i najważniejsze – kto i w jaki sposób może odrzucić spadek? Pamiętajmy, że spadek nie zawsze jest tożsamy z szybkim wzbogaceniem się, choć często mylnie jest on tak pojmowany. Co w sytuacji, gdy mamy otrzymać w spadku długi?

Akt notarialny – co powinien zawierać?

Akt notarialny ma swoją strukturę, a więc sposób rozmieszczenia elementów składowych, które są jego nieodłączną częścią. Z artykułu dowiedzą się Państwo, z czego musi być zbudowany akt notarialny, co w sytuacji, gdy akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej.

O korzyściach płynących ze współpracy z notariuszem – cześć II

W poprzedniej części artykułu wykazaliśmy, w odrobinę przewrotny sposób, iż doświadczenie życiowe uczy, że należy przeciwdziałać nierozważnym i lekkomyślnym działaniom. Zabezpieczamy i planujemy przyszłość swoją oraz swoich najbliższych w sferze materialnej i duchowej. Coraz częściej korzystamy z pomocy doradców rozmaitych profesji: bankowych, ubezpieczeniowych, podatkowych. Posiadanie fachowego wsparcia w każdej niemal dziedzinie życia, staje się normą. Do grona ,,swoich’’ lekarzy, spowiedników, fryzjerów, powoli dołączają trenerzy personalni, psychoterapeuci, dietetycy. Jest to dowód nie tyle wzbogacania się Polaków, ile – rozwoju świadomości społecznej, za którym w naturalny sposób winien postępować wzrost kultury prawnej.

O początkach instytucji notariatu w wielkim skrócie

Zalążków instytucji notarialnych należy doszukiwać się w zamierzchłych czasach starożytności, kiedy to krystalizujące się prawo rzymskie, będąc pod niebagatelnym wpływem prawodawstwa państw hellenistycznych, ewoluowało do postaci skodyfikowanej. Siłą rzeczy pociągało to za sobą rozbudowę aparatu biurokratycznego, w którym coraz silniejszą pozycję zajmują wyspecjalizowani i posiadający koncesję władz – tabelliones – urzędnicy sporządzający dokumenty stwierdzające dokonanie czynności prawnej, testamenty, podania, skargi i odwołania od decyzji organów administracji.

O wizycie ,,statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej

W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!

Taksa notarialna – mity i fakty

O niebotycznych wynagrodzeniach pobieranych przez notariuszy krążą legendy. Trudno dociec, kto jest ich autorem, skoro, jak wykazano w poprzednim artykule, ,,Statystyczny Polak’’ bywa gościem nader rzadko spotykanym w kancelarii notarialnej. Niemniej; mit istnieje i pora się z nim rozprawić za pomocą faktów, czyli bezwzględnie.

Przesunięcia majątkowe między małżonkami

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego w myśl ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa, zwana również wspólnością ustawową, która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje lub jedno z małżonków.
W przypadku zawarcia związku małżeńskiego, gdzie przyszli małżonkowie podpisali umowę majątkową małżeńską wprowadzającą w ich związku małżeńskim rozdzielność majątkową, zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później stanowi własność i majątek osobisty jednego z małżonków.