O wizycie ,,Statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej

utworzone przez | 22 lutego 2018 | Czynności notarialne

W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!

Mało pomocne w tym zakresie okazują się kampanie społeczne mające za cel przybliżenie instytucji notariatu społeczeństwu polskiemu. Z inicjatywy samorządu notarialnego od 2010 roku cyklicznie, w ostatnią sobotę listopada, organizowany jest w większych miastach Polski: ,,Dzień Otwarty Notariatu’’. I tak: w zeszłorocznej, ósmej już edycji, przebiegającej pod hasłem ,,Porozmawiaj z notariuszem, jak bezpiecznie przekazać majątek’’. Otwarta formuła imprezy nie ogranicza tematyki poruszanych zagadnień, daje natomiast sposobność zasięgnięcia bezpośredniej opinii notariusza w interesujących nas kwestiach prawnych. Na uruchomionej przy okazji akcji stronie internetowej, udostępnione zostały filmy i materiały informacyjne promujące w przystępny sposób ideę ,,Dnia Otwartego Notariatu’’, którą jest: ,,edukacja prawna. Z codziennej praktyki notarialnej i obserwacji wynika, że poziom wiedzy prawnej Polaków jest stosunkowo niski. Osobom przychodzącym do kancelarii notarialnych bardzo często brakuje podstawowej wiedzy, która pozwoliłaby skutecznie zabezpieczyć majątek swój i swojej rodziny. Tracą na tym nie tylko oni, ale także ich najbliżsi.’’*

Wracając do tytułowego bohatera artykułu, czy faktycznie tak mało obchodzi go własny status materialny i prawo do dowolnego dysponowania zgromadzonym majątkiem? Może żyjemy w społeczeństwie idealnym, które za nic ma dobra gromadzone całymi latami, nakładem pracy i czasu, mocą wielu wyrzeczeń i kompromisów? ,,Dorobek całego życia’’ zbywamy milczeniem?

Przeczą temu wokandy sądowe, które każdego dnia donoszą o sporach w kwestiach majątkowych. Warto zatem zawczasu wykazać się rozsądkiem i skorzystać z porady ,,sędziego braku sporu’’, jak nie bez powodu; zwykło się nazywać notariusza.

*cytat za: http://www.porozmawiajznotariuszem.pl/5675/Dla_mediow

O UMOWIE NAJMU OKAZJONALNEGO

Artykuł ten kierujemy do osób, które z różnych względów ,,chciałyby, ale boją się’’ wynająć mieszkanie. Obawiają się zaostrzonych rygorów prawa lokalowego, obowiązującego w polskim prawie zakazu ,,eksmisji na bruk’’ oraz komplikacji wynikających z podpisania umowy z ewentualnymi nieuczciwymi bądź uciążliwymi lokatorami. Istnieje proste wyjście z takiej sytuacji i furtka w postaci umowy najmu okazjonalnego w formie aktu notarialnego.

PRZEBACZENIE UCHYLA WYDZIEDZICZENIE

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 roku: ,,Przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku może nastąpić także po wydziedziczeniu go w testamencie i do swej skuteczności nie wymaga zachowania formy testamentowej’’.
Sprawa dotyczyła wydziedziczenia na mocy testamentu jedynej córki spadkodawczyni. Jako powód wydziedziczenia matka wskazała niewdzięczność i do dziedziczenia powołała swoją siostrę. Przed śmiercią doszło do pojednania między matką a córką, jednak nie znalazło to formalnego odzwierciedlenia w postaci zmiany testamentu. Matka zmarła, a córka wystąpiła do ciotki o zachowek. Sprawa oparła się o sąd pierwszej instancji, który powództwo oddalił uzasadniając to brakiem dokumentu prawnie potwierdzającego zmianę relacji między spadkodawczynią a jej córką. Powódka złożyła apelację. Sąd II instancji powziął wątpliwość i przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne: Czy przebaczenie przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku po sporządzeniu testamentu uchyla zawarte w nim wydziedziczenie, jeśli akt ten nie znalazł odzwierciedlenia w nowym testamencie zmieniającym lub odwołującym poprzedni?
Sąd Najwyższy uchwalił, iż przebaczenie przez spadkodawcę może nastąpić po sporządzeniu testamentu i nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Uzasadniając swoją decyzję SN dodał, że inna treść orzeczenia przeczyłaby głównej zasadzie prawa spadkowego, którego istotą jest ochrona więzów rodzinnych.

* Sygnatura sprawy w Sądzie Najwyższym III CZP 37/18

Umowa alimentacyjna w formie aktu notarialnego

Dozwolone w prawie polskim zawarcie umowy o alimenty w formie aktu notarialnego, bywa w wielu przypadkach znacznie bardziej korzystne niż kierowanie sprawy do sądu. Decydując się na tę formę polubownego rozwiązania kwestii finansowych – obie strony umowy mogą samodzielnie i w miarę szybko ustalić: wysokość alimentów, termin oraz formę ich płatności.

O małżeńskich umowach majątkowych – istotna adnotacja

Zgodnie z obietnicą złożoną w poprzednim wpisie – pozostaniemy nadal w temacie małżeńskich umów majątkowych. Intercyza bowiem daje daleko szersze możliwości współmałżonkom w kwestii zarządzania posiadanym majątkiem i nie ogranicza się li tylko do prawa włączenia bądź wyłączenia ustawowego ustroju wspólności majątkowej.

O rozdzielności majątkowej

Zgodnie z polskim prawem z dniem ślubu powstaje pomiędzy nowożeńcami ustrój wspólności majątkowej. Oznacza to połączenie we wspólną własność majątkową wszystkiego, czego małżeństwo się dorobiło, zakupiło czy też otrzymało w prezencie przez okres swego trwania.

O ugodzie z wierzycielem w kontekście nowych zasad przedawnienia roszczeń

Od 9 lipca tego roku obowiązują nowe zasady przedawnienia roszczeń. Zmiany określone przez ustawodawcę zasadniczo skróciły termin uznania roszczenia za przedawnione i w powszechnym mniemaniu są zmianami niekorzystnymi z punktu widzenia wierzycieli. Ale i dłużnicy mogą się czuć zaniepokojeni wprowadzonymi zmianami, ponieważ siłą rzeczy spowodują one zdyscyplinowanie wierzycieli w zakresie dochodzenia przysługujących im roszczeń. Dłużnicy powinni liczyć się z przyspieszoną i dużo bardziej agresywną windykacją ze strony wierzycieli.

O technologii cyfrowej w praktyce notarialnej

W 1995 roku amerykański ekonomista, Jeremy Rifkin, sformułował w kontrowersyjnej publikacji ,,Koniec pracy’’* teorię, według której już wkrótce powszechna komputeryzacja doprowadzi do globalnego bezrobocia i głębokiego kryzysu ogólnoświatowego. Postęp cywilizacyjny oraz towarzyszące mu: cyfryzacja i automatyzacja wszelkich dziedzin życia ludzkiego spowodują brak zapotrzebowania na pracowników. Proces ten będzie przebiegał etapami. Początkowo dotknie analityków, finansistów i urzędników. Następnie ,,sztuczna inteligencja’’ wyprze z rynku pracy: lekarzy, nauczycieli i prawników.

Umowa sprzedaży u notariusza

W polskim prawie forma aktu notarialnego obligatoryjnie jest wymagana, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu czy też prawo użytkowania wieczystego (ad solemnitatem – pod rygorem nieważności).

Księga wieczysta – co zawiera?

Księga wieczysta dzieli się na cztery działy, w których znajdują się następujące dane:
Dział I składa się z dwóch części: I-O oraz I-Sp.
Dział I-O – Oznaczenie nieruchomości – tutaj zajdziemy informacje geodezyjne i adresowe, które pozwalają nam zidentyfikować nieruchomość, jej adres i powierzchnię, w przypadku nieruchomości gruntowej numer działki i sposób korzystania, zaś w przypadku lokalu – jego rodzaj, ilość pomieszczeń, etc.,
Dział I-Sp. – Spis praw związanych z własnością – zawiera informacje o prawach jakie przysługują właścicielowi nieruchomości, czyli między innymi o tym, czy posiada on prawo przejazdu i przechodu przez inną nieruchomość, jeżeli działka ma ustanowione wieczyste użytkowanie – do kiedy ono obowiązuje oraz w jakim celu działka może być wykorzystywana;
Dział II  – Własność – powiadamia o tym, kto jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości, w przypadku współwłasności informuje o wielkości udziałów przysługujących każdemu z właścicieli;
Dział III – Prawa i roszczenia – mówi o obciążeniach nieruchomości na rzecz innych podmiotów i nieruchomości (z wyłączeniem hipotek), znajdują się tu między innymi informacje o służebnościach gruntowych, osobistych i przesyłu a także wzmianki o toczącym się postępowaniu komorniczym, itp.;
Dział IV – Hipoteka –  zawiera informacje o obciążeniu nieruchomości hipoteką, kwotą obciążenia, tytułem i na czyją rzecz hipoteka została ustanowiona.

O wadze słów, czyli ,,Lex est, quod notamus’’*

Art. 80. § 1 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. ,,Prawo o notariacie’’ wyraźnie stanowi: ,,akty i dokumenty powinny być sporządzone przez notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty’’ oznacza to, iż na notariuszu spoczywa obowiązek nadania przystępnej, nieskomplikowanej i wyrazistej formy sporządzanej dokumentacji czynności notarialnych. W praktyce notarialnej oznacza to cyzelowanie słowem.

O etosie zawodu notariusza

Powszechnym jest mniemanie, iż zawód notariusza to niezwykle użyteczna, ale i bardzo monotonna profesja, która nie wymaga szczególnej samodzielności i kreatywności ze strony parającej się nią osoby. Nic bardziej mylnego!

O księdze wieczystej

Księga wieczysta jest dokumentem stwierdzającym, kto jest prawnym właścicielem nieruchomości. Prócz prawa własności uwidocznione są w niej wszelkie obciążenia prawne,służebności, ograniczenia w rozporządzaniu, czy ciążące na niej hipoteki. Zapewnia bezpieczeństwo prawne zarówno właścicielowi, jak i potencjalnemu nabywcy nieruchomości.

O wypisie aktu notarialnego

Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii notarialnej przez dziesięć lat, po tym okresie jest przekazywany do sądu wieczystoksięgowego. Strony otrzymują wypisy, które posiadają moc prawną oryginału i są jego dosłownym powtórzeniem. Można w każdym momencie zwrócić się do kancelarii notarialnej o wydanie wypisu, o ile oczywiście, przysługuje nam do tego prawo.

O odmowie dokonania czynności notarialnej

Udając się do notariusza musimy być świadomi, iż ma on obowiązek odmówienia nam dokonania czynności notarialnej, w chwili gdy uzna, że jest ona sprzeczna z prawem. Należy mieć na uwadze, że notariusz z racji swego urzędu, czuwa ,, nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne’’*.