Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?
Odrzucenie spadku jest możliwe i niekiedy konieczne. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie, w jakich okolicznościach może ono nastąpić. Dlaczego warto w tej sytuacji zwrócić się do notariusza? No i najważniejsze – kto i w jaki sposób może odrzucić spadek? Pamiętajmy, że spadek nie zawsze jest tożsamy z szybkim wzbogaceniem się, choć często mylnie jest on tak pojmowany. Co w sytuacji, gdy mamy otrzymać w spadku długi?
Odrzucenie spadku – co należy wiedzieć?
Odrzucenie spadku to jedna z trzech możliwości, przed którą staje spadkobierca. Po pierwsze może on przyjąć spadek wprost, a więc bez ograniczania odpowiedzialności za długi spadkodawcy. Po drugie ma on możliwość przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a więc z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe.
Jeśli decydujemy się na odrzucenie spadku wówczas możemy udać się do zaufanego notariusza w Tczewie i złożyć stosowne oświadczenie, skutkujące brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe, a także pozbawieniem roszczeń wobec wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę.
Ile wynosi termin na odrzucenie spadku?
Decydując się na odrzucenie spadku, musimy wiedzieć, że termin na złożenie oświadczenia wynosi 6 miesięcy i jest on liczony od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. W przypadku spadkobiercy ustawowego jest on liczony od dnia, w którym dowiedział się on o śmierci spadkodawcy. Zaś, gdy mowa o spadkobiercy z testamentu, termin ten liczony jest od dnia, kiedy dowiedział się on o powołaniu go do spadku w testamencie.
Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, Spadkobierca może uchylić się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem, a spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.
Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.
Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd.
Odrzucenie spadku wiąże się z tym, że spadkobierca traci swoje prawa i obowiązki związane ze spadkiem. Taką osobę traktuje się tak, jakby nie dożyła ona chwili otwarcia spadku. Wówczas do dziedziczenia dochodzą zstępni odrzucającego spadek lub ulegają odpowiednio zwiększeniu udziały spadkowe pozostałych spadkobierców bądź dochodzi do dziedziczenia spadkobiercy powołani w dalszej kolejności.
Kiedy warto złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku?
Zrzeczenie się spadku jest konieczne w sytuacji, w której zmarła osoba pozostawiła po sobie długi. Jeśli zgromadzony przez nią majątek nie pozwala na ich pokrycie, warto odmówić przyjęcia całego spadku. W przeciwnym razie dług przechodzi na spadkobiercę, który musi spłacić go z własnych środków.
Odrzucenie spadku jest możliwe nawet wtedy, gdy nie jesteś pewny, czy osoba zmarła miała długi. Wówczas jest to działanie profilaktyczne, kiedy podejrzewasz, że spadek może obejmować duże wierzytelności.
Jak zrzec się spadku?
Odrzucenie spadku jest możliwe u notariusza. Co prawda, da się je też złożyć ustnie, ale najlepszym rozwiązaniem jest stworzenie dokumentu poświadczonego urzędowo. Można to zrobić samodzielnie lub wyznaczyć pełnomocnika, ale ewentualne pełnomocnictwo również musi zostać określone pisemnie przed notariuszem.
Aby możliwe było odrzucenie spadku u notariusza, trzeba przygotować odpowiednie dokumenty. Wymagane są:
- dowód osobisty,
- akt zgonu osoby zmarłej,
- informacje na temat pozostałych spadkobierców,
- informacje na temat pozostawienia testamentu.
W niektórych przypadkach konieczne jest też przedstawienie wypisów aktów notarialnych, zgodnie z którymi inni spadkobiercy również zrzekli się otrzymania spadku. Istnieje opcja zrzeczenia się spadku w imieniu swoim lub osoby małoletniej. Co ciekawe, zrzeczenia się spadku nie można anulować. To decyzja nieodwołalna.
Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia
Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Zrzeczenie się dziedziczenia może być ograniczone do zrzeczenia się tylko prawa do zachowku w całości lub w części. Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.
Odrzucenie spadku po terminie u notariusza
Odrzucenie spadku po terminie u notariusza jest możliwe, ale tylko wtedy, gdy powołujesz się na wady oświadczenia woli, takie jak błąd czy groźba. W pierwszym przypadku chodzi np. o nieprawidłowe przeświadczenie o stanie majątku spadkodawcy. W drugim mowa o sytuacji, w której spadkobiercy (lub jego najbliższym) grożono i próbowano go zniechęcić do zrzeczenia się spadku. Takie zdarzenie trzeba jednak odpowiednio udowodnić.
Odrzucenie spadku po terminie jest możliwe w ciągu roku. Okres ten jest liczony od momentu wykrycia błędu lub ustania stanu obawy (związanego z groźbami). W innym przypadku trzeba spodziewać się odmowy.
Umowa zbycia spadku
W skład spadku wchodzą wszystkie prawa i obowiązki zmarłego spadkodawcy. Są to zarówno pieniądze, rzeczy ruchome i nieruchomości, jak i długi, do których spłacenia są zobowiązani spadkobiercy. Niezależnie od tego, co wchodzi w skład spadku, spadkobierca może przenieść wynikające z niego prawa na inną osobę. Dokonuje tego poprzez umowę zbycia spadku.
Nieważność testamentu
Nieważność testamentu może wystąpić w kilku przypadkach, które szerzej opiszemy w tym artykule. Przede wszystkim może się to wiązać z różnymi rodzajami wad testamentu, a wykazanie jego nieważności skutkuje jego podważeniem. Co w takim razie warto wiedzieć w tym zakresie?
Podział majątku u notariusza przed rozwodem
Coraz częściej zdarza się, iż pary decydujące się na rozwód korzystają z pomocy notariusza, by uporządkować kwestie majątkowe łączące współmałżonków jeszcze przed rozprawą rozwodową. Rozwiązanie kwestii majątku ułatwia rozwód, a forma aktu notarialnego sprzyja polubownemu dojściu do porozumienia pomiędzy stronami, nie wymaga ingerencji osób trzecich, wyraźnie skraca termin uzyskania formalnego rozwodu oraz znacząco obniża jego koszty.
Wypis aktu notarialnego
Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii notarialnej przez dziesięć lat, po tym okresie jest przekazywany do sądu wieczystoksięgowego. Strony otrzymują wypisy, które posiadają moc prawną oryginału i są jego dosłownym powtórzeniem. Można w każdym momencie zwrócić się do kancelarii notarialnej o wydanie wypisu, o ile oczywiście, przysługuje nam do tego prawo.
Protokół notarialny
Protokół notarialny to formalny zapis potwierdzający dokonanie różnych działań prawnych. Jego głównym zadaniem jest zapewnienie wiarygodności i bezpieczeństwa prawnego transakcji, ale może także stanowić podstawę do egzekwowania praw i roszczeń wynikających z umów. Za pomocą protokołu notarialnego można także usunąć drobne błędy, które znalazły się w innym akcie notarialnym.
Poświadczenie własnoręczności podpisu
Notarialne poświadczenie podpisu to procedura, w której notariusz oficjalnie potwierdza autentyczność podpisu osoby na dokumencie. Poświadczenie minimalizuje ryzyko, że osoba, na którą wskazuje podpis, w przyszłości zaprzeczy, że to ona go złożyła. Sporządzone przez notariusza poświadczenie daje pewność prawną i chroni strony przed potencjalnymi sporami dotyczącymi autentyczności dokumentu.
Akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza
Sporządzony przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia jest jednym ze sposobów potwierdzenia tego, kto został powołany do spadku i w jakiej jego części. To procedura szybsza i tańsza niż postępowanie sądowe, ale wymaga zgody wszystkich spadkobierców. Kiedy możliwe jest stwierdzenie nabycia spadku u notariusza? Ile kosztuje akt poświadczenia dziedziczenia?
Umowa warunkowa sprzedaży
Umowa warunkowa sprzedaży nieruchomości to porozumienie, w którym właściciel nieruchomości zobowiązuje się do przeniesienia jej własności na kupującego, lecz czyni to pod jakimś warunkiem. Gdy ten warunek zostanie spełniony, strony zawrą drugą umowę, która już w sposób bezwarunkowy przenosi własność na kupującego.
Ustanowienie hipoteki przez notariusza
Ustanowienie hipoteki stanowi zabezpieczenie spłaty kredytu. Jeśli kredytobiorca nie wywiąże się z obowiązku spłaty, kredytodawca ma prawo doprowadzić do licytacji nieruchomości objętej hipoteką. Oświadczenie o ustanowieniu hipoteki umownej może być sporządzone u notariusza w formie aktu notarialnego. Na czym i ile kosztuje wpis do księgi wieczystej u notariusza?
Darowizna nieruchomości
Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?
Otwarcie i ogłoszenie testamentu u notariusza
Otwarcie testamentu może nastąpić w dowolnym momencie po śmierci spadkodawcy. Cały proces może odbyć się zarówno u notariusza, jak i w sądzie. Opisujemy, jak wygląda procedura otwarcia i ogłoszenia testamentu w kancelarii notarialnej.
Testament u notariusza
Testament można sporządzić samodzielnie albo w formie aktu notarialnego. Nie można powiedzieć, że któryś z testamentów jest „lepszy” albo „bardziej zgodny z prawem”, bo oba rodzą skutki prawne. Czym więc różnią się między sobą?
Notarialne poświadczenie zgodności z oryginałem
Formalności towarzyszą nam przez całe życie, od metryki urodzin aż po akt zgonu – nasze życie jest udokumentowane. Nic zatem dziwnego, że z warunkiem przedłożenia wymaganych prawem dokumentów spotkamy się niemal na każdym kroku. Dlatego też jedną z najczęstszych, obok sporządzania aktów notarialnych, czynnością dokonywaną przez notariusza jest stwierdzenie zgodności odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym pierwowzorem dokumentu.
Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?
Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.
Księga wieczysta – co zawiera i jak ją czytać?
Księga wieczysta dzieli się na cztery działy. Warto wiedzieć jakie informacje znajdują się w poszczególnych działach księgi wieczystej. Tylko wtedy możliwe jest szybkie odszukanie interesujących danych. Najczęściej korzysta się z działu trzeciego. Są tam wpisane informacje dotyczące między innymi służebności, roszczeń z umów przedwstępnych czy te o wszczęcia postępowania egzekucyjnego.