Umowa przedwstępna

utworzone przez | 7 lutego 2024 | Czynności notarialne

Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta?

Umowa przedwstępna – istota i forma

W związku z tym, że umowa przedwstępna jest swoistym zobowiązaniem do zawarcia umowy przyrzeczonej, musi ona zawierać pewne istotne postanowienia. Niezwykle często z umowami przedwstępnymi mamy do czynienia w obrocie nieruchomościami. Pełnią wówczas funkcję ostrzegawczo-zabezpieczającą.

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.

Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie.

Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Umowa przedwstępna – jaką formę powinna przybrać?

Umowę przedwstępną można zawrzeć w dowolnej formie. Może więc przybrać postać zarówno formy pisemnej, jak i formy aktu notarialnego.

Jeżeli umowa przedwstępna została zawarta w takiej samej formie, w jakiej powinno dojść do zawarcia umowy przyrzeczonej (np. w formie aktu notarialnego w przypadku zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości), możliwe jest żądanie przymusowego zawarcia umowy przyrzeczonej.

Umowa przedwstępna ze skutkiem słabszym, to umowa zawarta w dowolnej formie innej (niższej) niż forma wymagana do zawarcia umowy przyrzeczonej.

W przypadku umowy przedwstępnej ze skutkiem słabszym jedyną sankcją grożącą z tytułu niewykonania umowy jest konieczność zapłaty odszkodowania.

Jeżeli bowiem strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania.

Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.

Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego

Jeżeli jedna ze stron transakcji się z niej nie wywiąże, może zostać przez drugą stronę pociągnięta do odpowiedzialności. I tak dla przykładu; jeśli kontrahent nie dotrzyma umowy i nie sprzeda nam mieszkania, możemy przed sądem domagać się, by to zrobił, czyli zrealizował umowę przyrzeczoną. Orzeczenie sądu w tym przypadku zastąpi oświadczenie woli sprzedającego. Częstokroć zdarza się, że planując zakup wymarzonego lokum, zmuszeni jesteśmy posiłkować się kredytem bankowym. Nie ma przeszkód, aby w umowie przedwstępnej zawrzeć ,,zastrzeżenie umowne’’, na mocy którego do ostatecznego zakończenia transakcji dojdzie, o ile kupujący uzyska stosowny kredyt w banku.

Bez aktu notarialnego możemy mieć co prawda roszczenia odszkodowawcze, ale ograniczą się one wyłącznie do zwrotu wydatków poniesionych w związku z zawarciem umowy przedwstępnej, tj. np.: kosztów sporządzenia umowy, opłat skarbowych i sądowych. Tymczasem istnieje duże prawdopodobieństwo, iż w wyniku niedotrzymania warunków jedna ze stron transakcji poniosła nieplanowane koszty, może przeto mieć uzasadnione roszczenia dodatkowe, wynikające choćby ze straty czasu poświęconego na oczekiwanie na domknięcie sprzedaży. W takim i wielu mu podobnych wypadkach – akt notarialny jest skutecznym narzędziem do zdyscyplinowania każdej ze stron umowy. Wszak: Pacta sunt servanda*, jak od starożytności głosi jedna z podstawowych maksym prawniczych.

Jeśli chcecie wiedzieć więcej na ten lub inne tematy, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią Notarialną. Odpowiemy na wszystkie pytania.

Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?

Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.

Jakie umowy możemy spisać u notariusza?

Często potrzebujemy profesjonalnej pomocy notarialnej, jednak nie wiemy jakie umowy możemy spisać u notariusza… Prawda jest taka, że każda umowa może zostać spisana notarialnie, jednak nie każda tego wymaga. Przepisy prawa wyraźnie wskazują na katalog umów, które wymagają bezwzględnego zawarcia ich w kancelarii notarialnej. O jakich umowach mowa i na czym konkretnie to polega?

Umowa darowizny a umowa dożywocia

Umowa darowizny i umowa dożywocia pozwalają na przeniesienie własności nieruchomości. Nie są one jednak tożsame. Różnią się przede wszystkim w kwestiach związanych z odpłatnością, a także obowiązkiem podatkowym. Darowizny dokonuje się tytułem darmym, z kolei dożywocie stanowi przekazanie nieruchomości w zamian za opiekę. Więcej w dalszej części artykułu.

Umowa darowizny – wymogi formalne

Listopad to miesiąc, w którym w sposób szczególny odczuwamy konsekwencje naszych życiowych wyborów związanych z opuszczeniem domu rodzinnego. Migrujemy, często za pracą, pozostawiając swoich bliskich niejednokrotnie o setki kilometrów od nas. 

Sprzedaż nieruchomości – dokumenty niezbędne dla notariusza

Sprzedaż nieruchomości wiąże się z wieloma formalnościami, których należy dopełnić. Mamy do czynienia z koniecznością zgromadzenia dokumentacji przewidzianej przez przepisy prawa. W poniższym artykule odpowiemy na pytania dotyczące tego, co jest niezbędne do sprzedaży nieruchomości gruntowej, jakie dokumenty należy przedstawić notariuszowi przy sprzedaży mieszkania spółdzielczo-własnościowego, a jakie przy sprzedaży mieszkania własnościowego.

Umowa dożywocia

Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, na mocy której jedna strona w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Umowę dożywocia regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a konkretnie art. 908-916. Musi być ona zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na ten temat?

Umowa renty

Umowa renty opiera się na zobowiązaniu jednej ze stron, względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

Darowizna nieruchomości

Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z  przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?

Umowa deweloperska

Umowa deweloperska to umowa zawartą między nabywcą a deweloperem, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do wybudowania budynku oraz ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu oraz praw niezbędnych do korzystania z tego lokalu na nabywcę albo zabudowania nieruchomości gruntowej stanowiącej przedmiot własności lub użytkowania wieczystego domem jednorodzinnym i przeniesienia na nabywcę własności tej nieruchomości lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość lub przeniesienia ułamkowej części własności tej nieruchomości wraz z prawem do wyłącznego korzystania z części nieruchomości służącej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, a nabywca zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na poczet nabycia tego prawa.

Podział majątku po rozwodzie

Podział majątku po rozwodzie może odbyć się polubownie bądź na drodze sądowej. Jeśli strony nie postanowią inaczej, to z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólnota majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zabezpieczenia osobiste wierzytelności

Zabezpieczenia osobiste, to jeden z dwóch sposobów zabezpieczeń wierzytelności. Mowa o nich, gdy wierzyciel może dochodzić długu od dłużnika głównego lub z majątku osoby, która takie zabezpieczenia ustanowiła na rzecz wierzyciela. O jakich konkretnie zabezpieczeniach mowa?