Umowa dożywocia

utworzone przez | 17 listopada 2023 | Czynności notarialne

Umowa dożywocia jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, na mocy której jedna strona w zamian za przeniesienie na jej rzecz własności nieruchomości zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Umowę dożywocia regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a konkretnie art. 908-916. Musi być ona zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na ten temat?

Umowa dożywocia – na czym polega?

Obowiązek zapewnienia dożywotniego utrzymania strony określają w umowie dożywocia. W przypadku, jeśli strony jednak tego nie uczynią, zastosowanie ma art. 908 § 1 kodeksu cywilnego. Stanowi on, że jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Wynikający z treści przepisów kodeksu cywilnego obowiązek wymaga utrzymania bliskich stosunków osobistych. Wszelkie zakłócenia tych stosunków mogą skutkować np. rozwiązaniem takiej umowy lub jej zmianą. Z tego powodu należy dbać o dobre stosunki pomiędzy stronami.

Umowa dożywocia – czego dotyczy?

Umowa dożywocia skutkuje przeniesieniem własności nieruchomości, stąd konieczność, by była ona zawarta właśnie w formie aktu notarialnego. Przeniesienie własności nieruchomości jednocześnie powoduje obciążenie nieruchomości prawem dożywocia. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.

Warto zaznaczyć, że umowa dożywocia nie jest zaliczana jak darowizna na schedę spadkową, a więc nie spowoduje ona możliwości dochodzenia roszczeń o zachowek.

Umowa dożywocia – co powinna zawierać?

Umowa dożywocia uregulowana jest przepisami art. 908-916 kodeksu cywilnego. Po pierwsze w takiej umowie zawarty musi zostać przedmiot, a więc wskazanie, czego konkretnie ona dotyczy. Ponadto znaleźć się w niej musi także wartość przedmiotu, a także warunki na jakich zostanie wydany przedmiot oraz datę, kiedy ma to nastąpić (przed, w trakcie lub kilka dni po podpisaniu aktu notarialnego).

W celu podpisania umowy dożywocia wymagany jest dokument tożsamości, podstawa nabycia (np. wypis aktu notarialnego, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia lub inny dokument). Poza tym należy przedstawić także zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, np. że podatek od spadków i darowizn został zapłacony lub, że nabycie jest zwolnione od podatku. Kolejną rzeczą jest wypis aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową – o ile została zawarta.

Niezbędne dane do stworzenia aktu notarialnego to:

  • Imiona;
  • Nazwisko;
  • Imię ojca i matki;
  • PESEL;
  • Data urodzenia wraz z miejscowością;
  • Stan cywilny;
  • Adres zamieszkania;
  • Adres do korespondencji;
  • Rodzaj dokumentu tożsamości.

Kto może być zbywcą umowy Dożywocia?

Zbywcą umowy dożywocia może być wyłącznie osoba fizyczna. Z kolei nabywcą może zostać każdy. Wymóg, aby to właśnie osoba fizyczna była zbywcą wynika z tego, że tylko do niej odnoszą się postanowienia o dożywotnim utrzymaniu, a także stosunku bliskości. Należy zaznaczyć, że każdą nieruchomość można zbyć, jednak musi być zachowana forma aktu notarialnego. W przypadku, jeśli nie jest ona zawarta w takiej formie, wówczas skutkuje to nieważnością czynności prawnej.

 

Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?

Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta? Co każdy z nas powinien wiedzieć na temat umowy przedwstępnej?

Jakie umowy możemy spisać u notariusza?

Często potrzebujemy profesjonalnej pomocy notarialnej, jednak nie wiemy jakie umowy możemy spisać u notariusza… Prawda jest taka, że każda umowa może zostać spisana notarialnie, jednak nie każda tego wymaga. Przepisy prawa wyraźnie wskazują na katalog umów, które wymagają bezwzględnego zawarcia ich w kancelarii notarialnej. O jakich umowach mowa i na czym konkretnie to polega?

Umowa darowizny a umowa dożywocia

Umowa darowizny i umowa dożywocia pozwalają na przeniesienie własności nieruchomości. Nie są one jednak tożsame. Różnią się przede wszystkim w kwestiach związanych z odpłatnością, a także obowiązkiem podatkowym. Darowizny dokonuje się tytułem darmym, z kolei dożywocie stanowi przekazanie nieruchomości w zamian za opiekę. Więcej w dalszej części artykułu.

Umowa darowizny – wymogi formalne

Listopad to miesiąc, w którym w sposób szczególny odczuwamy konsekwencje naszych życiowych wyborów związanych z opuszczeniem domu rodzinnego. Migrujemy, często za pracą, pozostawiając swoich bliskich niejednokrotnie o setki kilometrów od nas. 

Sprzedaż nieruchomości – dokumenty niezbędne dla notariusza

Sprzedaż nieruchomości wiąże się z wieloma formalnościami, których należy dopełnić. Mamy do czynienia z koniecznością zgromadzenia dokumentacji przewidzianej przez przepisy prawa. W poniższym artykule odpowiemy na pytania dotyczące tego, co jest niezbędne do sprzedaży nieruchomości gruntowej, jakie dokumenty należy przedstawić notariuszowi przy sprzedaży mieszkania spółdzielczo-własnościowego, a jakie przy sprzedaży mieszkania własnościowego.

Umowa renty

Umowa renty opiera się na zobowiązaniu jednej ze stron, względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

Darowizna nieruchomości

Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z  przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?

Umowa deweloperska

Umowa deweloperska to umowa zawartą między nabywcą a deweloperem, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do wybudowania budynku oraz ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu oraz praw niezbędnych do korzystania z tego lokalu na nabywcę albo zabudowania nieruchomości gruntowej stanowiącej przedmiot własności lub użytkowania wieczystego domem jednorodzinnym i przeniesienia na nabywcę własności tej nieruchomości lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość lub przeniesienia ułamkowej części własności tej nieruchomości wraz z prawem do wyłącznego korzystania z części nieruchomości służącej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, a nabywca zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na poczet nabycia tego prawa.

Podział majątku po rozwodzie

Podział majątku po rozwodzie może odbyć się polubownie bądź na drodze sądowej. Jeśli strony nie postanowią inaczej, to z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólnota majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zabezpieczenia osobiste wierzytelności

Zabezpieczenia osobiste, to jeden z dwóch sposobów zabezpieczeń wierzytelności. Mowa o nich, gdy wierzyciel może dochodzić długu od dłużnika głównego lub z majątku osoby, która takie zabezpieczenia ustanowiła na rzecz wierzyciela. O jakich konkretnie zabezpieczeniach mowa?