Nieważność testamentu

utworzone przez | 29 października 2022 | Czynności notarialne

Nieważność testamentu może wystąpić w kilku przypadkach, które szerzej opiszemy w tym artykule. Przede wszystkim może się to wiązać z różnymi rodzajami wad testamentu, a wykazanie jego nieważności skutkuje jego podważeniem. Co w takim razie warto wiedzieć w tym zakresie?

Nieważność testamentu – przesłanki, które czynią go nieważnym

Jakie przesłanki mogą doprowadzić do nieważności testamentu?

Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:

1)  w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;

2) pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;

3) pod wpływem groźby. 

Wobec powyższego, należy również pamiętać, że na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku.

Nieważność testamentu może być także spowodowana sporządzeniem testamentu przez przedstawiciela,  a także w wypadku zawarcia w testamencie rozrządzeń kilku spadkodawców.

Należy bowiem pamiętać, że testament może zawierać rozrządzenie tylko jednego spadkodawcy oraz że nie może zostać sporządzony ani też odwołany przez przedstawiciela.

Nieważność testamentu – jakie są kryteria ważności?

Formalna ważność testamentu nie jest wyznacznikiem ważności wszystkich zawartych w nim rozrządzeń. Jako podstawowe kryterium ważności testamentu traktuje się wolę testowania. Jej brak równoznaczny jest z tym, że owa czynność prawna na wypadek śmierci nie została dokonana.

Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Istotne jest też, aby testament miał datę. Jej brak może wywoływać wątpliwości co do tego, czy spadkodawca w trakcie sporządzania testamentu miał pełną zdolność do czynności prawnych. Wobec tego brak daty może skutkować tym, że będzie on nieważny.

 

O zakresie czynności notarialnych

Spectrum czynności notarialnych jest o wiele szersze, niż powszechnie przyjęło się pojmować i nie ogranicza się tylko do sporządzania aktów notarialnych. W poniższym artykule nakreślimy zarys praktyk notarialnych, by w formie ,,pigułki wiedzy’’ przybliżyć Państwu profil działalności kancelarii notarialnej.

O początkach instytucji notariatu w wielkim skrócie

Zalążków instytucji notarialnych należy doszukiwać się w zamierzchłych czasach starożytności, kiedy to krystalizujące się prawo rzymskie, będąc pod niebagatelnym wpływem prawodawstwa państw hellenistycznych, ewoluowało do postaci skodyfikowanej. Siłą rzeczy pociągało to za sobą rozbudowę aparatu biurokratycznego, w którym coraz silniejszą pozycję zajmują wyspecjalizowani i posiadający koncesję władz – tabelliones – urzędnicy sporządzający dokumenty stwierdzające dokonanie czynności prawnej, testamenty, podania, skargi i odwołania od decyzji organów administracji.

O wizycie ,,Statystycznego Polaka’’ w kancelarii notarialnej

W tej materii dane są bezwzględne i przerażające równocześnie. Otóż: tzw. ,,przeciętny Polak’’ odwiedza kancelarię notarialną raz w życiu. Niby każdy ma świadomość posiadania konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a o ,,świętym prawie własności’’ głośno bywa przy okazji afer reprywatyzacyjnych, statystyki – ani drgną!

O taksie notarialnej – mity i fakty

O niebotycznych wynagrodzeniach pobieranych przez notariuszy krążą legendy. Trudno dociec, kto jest ich autorem, skoro, jak wykazano w poprzednim artykule, ,,Statystyczny Polak’’ bywa gościem nader rzadko spotykanym w kancelarii notarialnej. Niemniej; mit istnieje i pora się z nim rozprawić za pomocą faktów, czyli bezwzględnie.