Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu – wszystko, co warto wiedzieć

utworzone przez | 30 marca 2024 | Czynności notarialne

Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu jest również potocznie nazywana umową sprzedaży i dotyczy przede wszystkim mieszkań w budynkach wielorodzinnych. Co dokładnie powinna zawierać umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu? W jakim celu się ją podpisuje?

Co powinna zawierać umowa o ustanowienie odrębnej własności lokalu?

Umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, w obecności wszystkich stron oraz notariusza z wymaganymi uprawnieniami. Konieczny jest również wpis do księgi wieczystej na temat poczynionych ustaleń.

Najważniejsze informacje, które muszą zostać uwzględnione w umowie ustanowienia odrębnej własności lokalu, to:

  • położenie, rodzaj i powierzchnia lokalu oraz przynależnych do niego pomieszczeń,
  • wielkość udziałów przypadających poszczególnym właścicielom,
  • sposób zarządzania nieruchomością wspólną.

Umowę tę można podpisać pomiędzy właścicielami nieruchomości lub właścicielem a nabywcą.

Jak wyodrębnić lokal?

Pierwszym krokiem, bez względu na wybrany tryb postępowania, jest złożenie wniosku do starosty o wydanie zaświadczenia o samodzielności lokalu. Należy do niego dołączyć takie dokumenty, jak:

  • dokumentacja techniczna lub inwentaryzacja budynku – z uwzględnieniem lokalu i przestrzeni przynależnych,
  • mapa ewidencyjna – znajduje się ona w miejscowych zasobach geodezyjno-kartograficznych.

Trzeba pamiętać, że dostarczone dokumenty muszą być zgodne ze stanem faktycznym. Starosta nie dokonuje bowiem wizji lokalnej. Opiera się wyłącznie na przygotowanej dokumentacji i to na jej podstawie orzeka, że konkretny lokal może stać się odrębną własnością.

Po uzyskaniu poświadczenia samodzielności lokalu można dokonać jego wyodrębnienia. Następuje to na mocy podpisanego aktu notarialnego, w obecności wszystkich stron i uprawnionego notariusza. W dokumencie ustala się najważniejsze szczegóły dotyczące wyodrębnienia własności, a także wskazuje części wspólne. Często są to klatki schodowe czy nawet balkony.

W przypadku nowych inwestycji wyodrębnienie pierwszego lokalu powoduje utworzenie wspólnoty mieszkaniowej. Powstaje ona również wtedy, kiedy nieruchomość nie ma związku z celami mieszkalnymi. Od tego momentu wszystkie decyzje na temat lokali i części wspólnych podejmują osoby wchodzące w skład wspólnoty, czyli właściciele poszczególnych części budynku.

Odrębna własność lokalu – koszty

Jeśli chodzi o odrębną własność lokalu, koszty jej ustanowienia zawsze wylicza się indywidualnie. Należy doliczyć wszelkie opłaty sądowe, m.in. za założenie księgi wieczystej i dokonanie w niej potrzebnych wpisów. Zazwyczaj ustanowienie odrębnej własności lokalu kosztuje więc minimum 1500 zł, choć wszystko zależy od charakterystyki danego przypadku. Takie działania można wykonać u notariusza w Tczewie.

Z czym wiąże się wyodrębnienie własności lokalu?

Po wyodrębnieniu lokalu mieszkalnego jego właściciel jest zobowiązany do ponoszenia związanych z nim opłat. Mowa tu przede wszystkim o podatku od nieruchomości gruntowej i częściach budynku stanowiących współwłasność. Dodatkowy koszt to opłata za użytkowanie wieczyste gruntu. Pozostałe wydatki związane z częściami wspólnymi zwykle rozlicza się w czynszu. Po wyodrębnieniu własności lokalu można jednak w pełni samodzielnie zarządzać swoją nieruchomością.

Po dopełnieniu formalności związanych z wyodrębnieniem własności mieszkania jego właściciel może sprzedać, wynająć czy obciążyć nieruchomość kredytem hipotecznym. Może on jednak samodzielnie podejmować wyłącznie te decyzje, które nie mają wpływu na części wspólne lub lokale należące do innych osób. W pozostałych przypadkach wszelkie działania muszą być realizowane na mocy porozumienia pomiędzy wszystkimi członkami wspólnoty mieszkaniowej. Taka sytuacja ma miejsce na zdecydowanej większości polskich osiedli.

Data pewna, czyli poświadczenie daty okazania dokumentu

Kontynuując wątek poświadczeń w praktyce notarialnej należy wspomnieć
o notarialnym poświadczeniu daty okazania dokumentu, tzw. daty pewnej, która stanowi zabezpieczenie przed antydatowaniem dokumentów. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w kwestiach dowodowych – wykazuje się w ten sposób, że dany dokument istniał w czasie, kiedy okazano go notariuszowi. Dzięki niej wiemy, że w danej dacie dokument faktycznie funkcjonował i niemożliwym jest udowodnienie zarzutu, jakoby został sfałszowany poprzez wystawienie z datą wcześniejszą.

O zakupie nieruchomości w związku partnerskim

Decydując się na zakup mieszkania w związku nieformalnym istotnym jest ustalenie, w jaki sposób transakcja będzie finansowana i w jakich częściach ułamkowych zapisana zostanie własność nieruchomości. Zakup mieszkania przez osoby, które żyją w związku partnerskim polega na nabyciu nieruchomości w udziałach ułamkowych.

Dzień Otwarty Notariatu 24 LISTOPADA 2018

Dzień Otwarty Notariatu (DON) organizowany jest od 2010 roku przez Krajową Radę Notarialną we współpracy z Izbami Notarialnymi. Ogólnopolska kampania edukacyjna, której misją jest podnoszenie świadomości prawnej obywateli, tradycyjnie już przypada w trzecią sobotę listopada i cieszy się rosnącą popularnością wśród zainteresowanych.
Tegoroczna akcja przebiegać będzie pod hasłem ,,Porozmawiaj z notariuszem, jak zadbać o bezpieczeństwo swojego majątku’’. Głównie skoncentruje się na kwestiach związanych z ochroną prawną wynikającą z tytułu własności. Niemniej jednak odnosić się będzie również do zagadnień prawnych wynikających z dziedziczenia i postępowania spadkowego, bezpieczeństwa w obrocie nieruchomościami oraz prawa rodzinnego
w kontekście czynności notarialnych. Wprawdzie: ,,Każda edycja ma swój temat przewodni, jednak notariusze odpowiadają tego dnia na wszystkie pytania dotyczące czynności leżących w ich kompetencjach’’* – jak zapewnia broszura informująca o kampanii.
Zachęcamy Państwa do udziału w Dniu Otwartym Notariatu i podajemy link do strony bezpośrednio propagującej akcję: http://www.porozmawiajznotariuszem.pl/5948/O_akcji
(znajduje się tutaj także przydatna mapka z zaznaczonymi adresami placówek biorących udział w kampanii).

O małżeńskich umowach majątkowych – istotna adnotacja

Zgodnie z obietnicą złożoną w poprzednim wpisie – pozostaniemy nadal w temacie małżeńskich umów majątkowych. Intercyza bowiem daje daleko szersze możliwości współmałżonkom w kwestii zarządzania posiadanym majątkiem i nie ogranicza się li tylko do prawa włączenia bądź wyłączenia ustawowego ustroju wspólności majątkowej.

O rozdzielności majątkowej

Zgodnie z polskim prawem z dniem ślubu powstaje pomiędzy nowożeńcami ustrój wspólności majątkowej. Oznacza to połączenie we wspólną własność majątkową wszystkiego, czego małżeństwo się dorobiło, zakupiło czy też otrzymało w prezencie przez okres swego trwania.

O ugodzie z wierzycielem w kontekście nowych zasad przedawnienia roszczeń

Od 9 lipca tego roku obowiązują nowe zasady przedawnienia roszczeń. Zmiany określone przez ustawodawcę zasadniczo skróciły termin uznania roszczenia za przedawnione i w powszechnym mniemaniu są zmianami niekorzystnymi z punktu widzenia wierzycieli. Ale i dłużnicy mogą się czuć zaniepokojeni wprowadzonymi zmianami, ponieważ siłą rzeczy spowodują one zdyscyplinowanie wierzycieli w zakresie dochodzenia przysługujących im roszczeń. Dłużnicy powinni liczyć się z przyspieszoną i dużo bardziej agresywną windykacją ze strony wierzycieli.

O technologii cyfrowej w praktyce notarialnej

W 1995 roku amerykański ekonomista, Jeremy Rifkin, sformułował w kontrowersyjnej publikacji ,,Koniec pracy’’* teorię, według której już wkrótce powszechna komputeryzacja doprowadzi do globalnego bezrobocia i głębokiego kryzysu ogólnoświatowego. Postęp cywilizacyjny oraz towarzyszące mu: cyfryzacja i automatyzacja wszelkich dziedzin życia ludzkiego spowodują brak zapotrzebowania na pracowników. Proces ten będzie przebiegał etapami. Początkowo dotknie analityków, finansistów i urzędników. Następnie ,,sztuczna inteligencja’’ wyprze z rynku pracy: lekarzy, nauczycieli i prawników.

Umowa sprzedaży u notariusza

W polskim prawie forma aktu notarialnego obligatoryjnie jest wymagana, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu czy też prawo użytkowania wieczystego (ad solemnitatem – pod rygorem nieważności).

O wadze słów, czyli ,,Lex est, quod notamus’’*

Art. 80. § 1 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. ,,Prawo o notariacie’’ wyraźnie stanowi: ,,akty i dokumenty powinny być sporządzone przez notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty’’ oznacza to, iż na notariuszu spoczywa obowiązek nadania przystępnej, nieskomplikowanej i wyrazistej formy sporządzanej dokumentacji czynności notarialnych. W praktyce notarialnej oznacza to cyzelowanie słowem.

O etosie zawodu notariusza

Powszechnym jest mniemanie, iż zawód notariusza to niezwykle użyteczna, ale i bardzo monotonna profesja, która nie wymaga szczególnej samodzielności i kreatywności ze strony parającej się nią osoby. Nic bardziej mylnego!