Testament u notariusza

utworzone przez | 10 lipca 2024 | Czynności notarialne

Testament można sporządzić samodzielnie albo w formie aktu notarialnego. Nie można powiedzieć, że któryś z testamentów jest „lepszy” albo „bardziej zgodny z prawem”, bo oba rodzą skutki prawne. Czym więc różnią się między sobą?

Co to jest testament?

Testament to jednostronna czynność prawna (dla swojej skuteczności wymaga oświadczenia woli jednej strony), w której testator (osoba sporządzająca testament) dokonuje rozporządzenia swoim majątkiem na wypadek śmierci. W testamencie spadkodawca wyraża swoją ostatnią wolę i powołuje określone osoby – niekoniecznie członków rodziny – do otrzymania spadku.

Sporządzenie testamentu nie jest obowiązkowe. W przypadku jego braku dziedziczenie następuje na podstawie określonych przepisów (dziedziczenie ustawowe). Testament służy modyfikacji postanowień ustawowych. Można w nim również ustanowić dodatkowe zapisy czy polecenia albo dokonać wydziedziczenia członka rodziny, a więc pozbawić go prawa do zachowku.

Testament może zostać sporządzony wyłącznie przez osobę mającą pełną zdolność do czynności prawnych. Kodeks cywilny przewiduje dwie możliwości sporządzenia testamentu:

  • testament zwykły powinien zostać spisany odręcznie i musi zostać opatrzony własnoręcznym podpisem. Powinien też zawierać datę – jej brak nie spowoduje nieważności, ale może skomplikować kwestie interpretacji ostatniej woli. 
  • testament przechowuje się w domu lub może on zostać przekazany zaufanej osobie, która po śmierci testatora ma obowiązek poinformować spadkobierców, że jest w jego posiadaniu;
  • testament notarialny, o którym więcej powiemy w dalszej części artykułu.

Testament notarialny

Testament notarialny jest sporządzany przez notariusza według ściśle określonych zasad. W treści wskazuje się osobę lub osoby powołane do spadku. Jest on sporządzany w obecności osoby będącej testatorem – nie można podyktować testamentu przez telefon ani upoważnić innej osoby do zawarcia go w swoim imieniu. Notariusz sporządza testament zgodnie z wolą spadkodawcy, z zachowaniem wszystkich wymogów ustawowych.

Poza wskazaniem osób, które mają odziedziczyć jego majątek, spadkodawca może umieścić w nim również tzw. zapis windykacyjny. Pozwala on na przekazanie oznaczonym osobom wyłącznie określonych przedmiotów czy nieruchomości. Z chwilą śmierci spadkodawcy wskazany przedmiot od razu staje się własnością tych osób. Taki zapis nie jest dozwolony w testamencie zwykłym – jego zastrzeżenie wymaga sporządzenia testamentu notarialnego.

Jak sporządzić testament u notariusza

Aby notariusz mógł sporządzić testament, musi zapoznać się z:

  • ważnym dokumentem potwierdzającym tożsamość testatora (dowód osobisty lub paszport),
  • danymi osób, które zostaną wskazane w testamencie (imię, nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia),
  • jeśli testament ma zawierać zapis windykacyjny, testator musi przedstawić numer księgi wieczystej lub dane dotyczące prawa do lokalu.

Samo sporządzenie testamentu u notariusza jest bardzo proste. Spadkodawca przed wizytą w kancelarii notarialnej powinien przemyśleć, w jaki sposób chce podzielić majątek, a wszystkie wątpliwości zgłosić notariuszowi. Decydując się na taką formę sporządzenia ostatniej woli, testator ma pewność, że dokument będzie precyzyjnie odzwierciedlać jego intencje. 

Nie każdy, kto sporządza testament odręczny, wie, że nie można w nim przeznaczyć konkretnych składników majątkowych wskazanej osobie – rozporządza się udziałem majątku. Wskazywanie konkretnych przedmiotów to popularny błąd, który może wynikać z „inspirowania się” amerykańskimi filmami, w których takie rozporządzenia są zgodne z prawem. Obecność notariusza pozwala uniknąć tego rodzaju błędów. Spadkodawca może więc mieć pewność, że po jego śmierci między spadkobiercami nie dojdzie do sporów o interpretację testamentu.

Po sporządzeniu akt zostaje odczytany spadkodawcy i podpisany w obecności notariusza. Notariusz w Tczewie pomaga w sporządzeniu testamentu.

Testament w formie aktu notarialnego – koszty

Jaki jest koszt sporządzenia testamentu u notariusza?

  • Maksymalna stawka taksy notarialnej w przypadku sporządzania testamentu w formie aktu notarialnego wynosi 50 złotych + 23 proc. VAT.
  • Testament zawierający zapis windykacyjny to koszt maksymalnie 200 zł + VAT.
  • Testament z zapisem zwykłym, testament z wydziedziczeniem lub poleceniem to koszt 150 zł + VAT.
  • Za odwołanie testamentu płaci się 30 zł + VAT.

Trzeba też doliczyć koszt wypisu w cenie 6 zł + VAT za stronę.

 

Darowizna nieruchomości

Darowizna nieruchomości polega na obdarowaniu kogoś majątkiem, co bezpośrednio wiąże się z  przeniesieniem prawa własności nieruchomości i wymaga zawarcia stosownego aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza. W sytuacji, gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta – konieczne jest złożenie wniosku o dokonanie wpisu. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat darowizny nieruchomości?

Depozyt notarialny – czym jest I czy warto z niego skorzystać?

Depozyt notarialny stanowi formę zabezpieczenia i jest najczęściej używany w przypadku transakcji sprzedaży nieruchomości. Może być to jednak również usługa świadczona w ramach czynności notarialnych, która polega na przyjęciu na przechowanie, a następnie wydanie wskazanej osobie pieniędzy lub innych rzeczy, o których przeczytają Państwo w dalszej części artykułu.

Księga wieczysta – co zawiera?

Księga wieczysta dzieli się na cztery działy. Warto wiedzieć jakie informacje znajdują się w poszczególnych działach księgi wieczystej. Tylko wtedy możliwe jest szybkie odszukanie interesujących danych. Najczęściej korzysta się z działu trzeciego. Są tam wpisane informacje dotyczące między innymi służebności, roszczeń z umów przedwstępnych czy te o wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Umowa alimentacyjna w formie aktu notarialnego

Dozwolone w prawie polskim zawarcie umowy o alimenty w formie aktu notarialnego, bywa w wielu przypadkach znacznie bardziej korzystne niż kierowanie sprawy do sądu. Decydując się na tę formę polubownego rozwiązania kwestii finansowych – obie strony umowy mogą samodzielnie i w miarę szybko ustalić: wysokość alimentów, termin oraz formę ich płatności.

Dział spadku

Dział spadku jest pojęciem prawnym oznaczającym określenie wartości wchodzącego w skład spadku, a także jego podziale pomiędzy poszczególnymi spadkobiercami. O spadku słyszeli wszyscy, czym jest jednak dział spadku i w jaki sposób następuje? Krótko mówiąc: jak podzielić spadek między spadkobierców? Czy musi być pełny, czy częściowy, przeprowadzony w sądzie, a może u notariusza?

Zasiedzenie nieruchomości – kiedy o nim mowa?

Zasiedzenie nieruchomości jest terminem, o którym mowa w Kodeksie Cywilnym, odnoszącym się do nabycia własności przez posiadacza nieruchomości, niebędącego jej właścicielem. O zasiedzeniu samoistnym mowa, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat. Z kolei, jeśli mowa o posiadaniu w złej wierze, okres zasiedzenia wynosi wówczas 30 lat.

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna jest umową, za pomocą której strona lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej. Jaką funkcję pełni umowa przedwstępna i w jakiej formie może zostać zawarta? Co każdy z nas powinien wiedzieć na temat umowy przedwstępnej?

Jakie umowy możemy spisać u notariusza?

Często potrzebujemy profesjonalnej pomocy notarialnej, jednak nie wiemy jakie umowy możemy spisać u notariusza… Prawda jest taka, że każda umowa może zostać spisana notarialnie, jednak nie każda tego wymaga. Przepisy prawa wyraźnie wskazują na katalog umów, które wymagają bezwzględnego zawarcia ich w kancelarii notarialnej. O jakich umowach mowa i na czym konkretnie to polega?

Umowa darowizny a umowa dożywocia

Umowa darowizny i umowa dożywocia pozwalają na przeniesienie własności nieruchomości. Nie są one jednak tożsame. Różnią się przede wszystkim w kwestiach związanych z odpłatnością, a także obowiązkiem podatkowym. Darowizny dokonuje się tytułem darmym, z kolei dożywocie stanowi przekazanie nieruchomości w zamian za opiekę. Więcej w dalszej części artykułu.

Umowa darowizny – wymogi formalne

Listopad to miesiąc, w którym w sposób szczególny odczuwamy konsekwencje naszych życiowych wyborów związanych z opuszczeniem domu rodzinnego. Migrujemy, często za pracą, pozostawiając swoich bliskich niejednokrotnie o setki kilometrów od nas.