Dział spadku
Dział spadku jest pojęciem prawnym oznaczającym określenie wartości wchodzącego w skład spadku, a także jego podziale pomiędzy poszczególnymi spadkobiercami. O spadku słyszeli wszyscy, czym jest jednak dział spadku i w jaki sposób następuje? Krótko mówiąc: jak podzielić spadek między spadkobierców? Czy musi być pełny, czy częściowy, przeprowadzony w sądzie, a może u notariusza?
Czym jest dział spadku?
Zgodnie z prawem dział spadku jest wartością majątku, który wchodzi w skład spadku, podzielony pomiędzy spadkobiercami. Oznacza to, że spadkobiercy mają wspólność majątku spadkowego do momentu jego podziału, o czym stanowi Kodeks Cywilny. Zgodnie z nim do działu spadku stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.
Dział spadku – w jaki sposób może do niego dojść?
Jest kilka sposobów działu spadku. Po pierwsze może do niego dojść na mocy umowy pomiędzy wszystkimi spadkobiercami lub na orzeczenia sądu, na żądanie któregoś ze spadkobierców. Może być ona również dokonana przez notariusza w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z nieruchomością, Przepisy Kodeksu Cywilnego stanowią również, że jeśli do spadku należy przedsiębiorstwo, umowa o dział powinna być zawarta w formie pisemnej z notarialnie poświadczonymi podpisami. Jeśli jednak w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość albo przedsiębiorstwo jest objęte zarządem sukcesyjnym, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
O umownym dziale spadku mowa, gdy każdy ze spadkobierców chce podzielić spadek i jest zgodny, co do tego, w jaki sposób powinno być to zrobione. Sądowy dział spadku jest możliwy w dwóch przypadkach, a więc, kiedy spadkobiercy nie mogą dojść do porozumienia lub gdy mogą, ale z powodu niższych kosztów, chcą przeprowadzić sprawę w sądzie.
Zgodnie z przepisami sądowy dział spadku najczęściej dotyczy całości spadku, jednakże przy umownym podziale jest również możliwy jego częściowy dział.
Ile kosztuje dział spadku u notariusza?
Dział spadku u notariusza kosztuje zwykle od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Na dokładną kwotę składają się takie elementy jak:
- taksa notarialna liczona od wartości przedmiotu umowy,
- opłata za złożenie wniosku – ok. 200 zł,
- koszt sporządzenia wypisów – kilka złotych za jedną stronę.
Dokładny koszt działu spadku jest wyliczany indywidualnie. Wpływa na niego przede wszystkim wartość mienia, które pozostawił po sobie zmarły.
Kto ponosi koszty działu spadku u notariusza? Zależy to od ustaleń między stronami. Mogą one podzielić należną kwotę w dowolny sposób. Trzeba jednak pamiętać, że podatek od czynności cywilnoprawnych przy odpłatnym dziale spadku zawsze dotyczy podmiotu, który nabywa rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku.
Co jest potrzebne do działu spadku u notariusza?
Aby można było przeprowadzić dział spadku u notariusza, konieczne jest przedstawienie prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Alternatywnym dokumentem jest sporządzony przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia. Należy również przedłożyć zaświadczenie z Urzędu Skarbowego w przedmiocie rozliczenia się z tytułu podatku od spadku. W celu zawarcia umowy o podział spadku nieruchomości lub innego rodzaju dóbr notariusz wskaże zakres niezbędnych dokumentów, po przedłożeniu których nastąpi zawarcie umowy.
Notariusz zawiadamia sąd wieczystoksięgowy o zmianie właściciela nieruchomości. Na tej podstawie dochodzi do nowego wpisu – może on pojawić się z dużym opóźnieniem.
Ile trwa dział spadku u notariusza?
Podział majątku u notariusza po śmierci trwa bardzo krótko. Załatwia się go podczas jednej wizyty u specjalisty. Trzeba jednak pamiętać, że przed takim spotkaniem konieczne jest zgromadzenie wszystkich potrzebnych dokumentów. Zwykle trwa to kilkanaście dni.
Dział spadku w sądzie może natomiast trwać nawet kilka lat. Wszystko zależy od odstępów pomiędzy kolejnymi rozprawami oraz stopnia skomplikowania sporu wśród spadkobierców.
Jak wygląda sprawa spadkowa u notariusza?
Dział spadku mieszkania własnościowego lub innej części majątku zmarłego przebiega zgodnie z określoną kolejnością. Na początku notariusz
dokonuje czynności związanych z wydaniem aktu poświadczenia dziedziczenia. Wyżej wymieniony dokument poprzedzony jest sporządzeniem protokołu dziedziczenia, w którym składa się wszystkie niezbędne oświadczenia. Na podstawie tego dokumentu powstaje akt, w którym wskazuje się listę spadkobierców i wysokość ich udziału w pozostawionym majątku. W sytuacji, gdy zmarły pozostawił testament, notariusz sporządza również protokół jego otwarcia.
Akt poświadczenia dziedziczenia musi zostać wpisany w Rejestrze Spadkowym za pomocą specjalnego systemu teleinformatycznego utworzonego przez Krajową Radę Notarialną. Obowiązek ten należy do notariusza. Dokonanie takiego wpisu jest płatne – specjalista pobiera opłatę i przekazuje ją do Krajowej Rady Notarialnej.
Dział spadku można przeprowadzić u dowolnego notariusza. Wówczas nie ma znaczenia lokalizacja jego biura – inaczej niż w przypadku postępowania sądowego, który musi być prowadzony w miejscu ostatniego stałego pobytu zmarłego.
Są to podstawowe informacje na temat działu spadku, o których warto wiedzieć. W razie jakichkolwiek wątpliwości, zapraszamy do naszej kancelarii notarialnej w Tczewie, gdzie udzielimy odpowiedzi na wszelkie pytania.
Przesunięcia majątkowe między małżonkami
Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego w myśl ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa, zwana również wspólnością ustawową, która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje lub jedno z małżonków.
W przypadku zawarcia związku małżeńskiego, gdzie przyszli małżonkowie podpisali umowę majątkową małżeńską wprowadzającą w ich związku małżeńskim rozdzielność majątkową, zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później stanowi własność i majątek osobisty jednego z małżonków.
Laureat konkursu Orły Prawa 2019
Kancelaria Notarialna Jolanty Cejrowskiej kolejny rok z rzędu zostaje laureatem Orłów Prawa 2019.Kryterium wygranej w rankingu były m.in opinie internautów z portali społecznościowych i wyszukiwarki Google.Serdecznie dziękujemy za wyrazy sympatii i uznanie wysokiej jakości naszych usług.
Zwolnienie od kosztów notarialnych
Dysponowanie majątkiem wiąże się z wydatkami, których z różnych względów, uniknąć nie sposób (czego dowiedliśmy w artykule z 22 lutego 2018 roku zatytułowanym
,,O taksie notarialnej – mity i fakty’’). Do tematu postanowiliśmy jednak powrócić, z uwagi na informacje, które do nas docierają.
Notarialne poświadczenie pozostawania przy życiu oraz poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu
Ostatnim rodzajem poświadczenia dokonywanego przez notariusza jest poświadczenie pozostawania konkretnej osoby przy życiu w danym czasie lub jej przebywania w określonym miejscu oraz czasie. Poświadczenia tego typu wydawane są w celu potwierdzenia stanu faktycznego, co może mieć znaczenie formalne w sprawach administracyjnych, kwestiach spadkowych lub świadczeniach ubezpieczeniowych, na przykład związanych z wypłatą zagranicznych odszkodowań, rent czy emerytur.
Data pewna, czyli poświadczenie daty okazania dokumentu
Kontynuując wątek poświadczeń w praktyce notarialnej należy wspomnieć
o notarialnym poświadczeniu daty okazania dokumentu, tzw. daty pewnej, która stanowi zabezpieczenie przed antydatowaniem dokumentów. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w kwestiach dowodowych – wykazuje się w ten sposób, że dany dokument istniał w czasie, kiedy okazano go notariuszowi. Dzięki niej wiemy, że w danej dacie dokument faktycznie funkcjonował i niemożliwym jest udowodnienie zarzutu, jakoby został sfałszowany poprzez wystawienie z datą wcześniejszą.
O zakupie nieruchomości w związku partnerskim
Decydując się na zakup mieszkania w związku nieformalnym istotnym jest ustalenie, w jaki sposób transakcja będzie finansowana i w jakich częściach ułamkowych zapisana zostanie własność nieruchomości. Zakup mieszkania przez osoby, które żyją w związku partnerskim polega na nabyciu nieruchomości w udziałach ułamkowych.
Dzień Otwarty Notariatu 24 LISTOPADA 2018
Dzień Otwarty Notariatu (DON) organizowany jest od 2010 roku przez Krajową Radę Notarialną we współpracy z Izbami Notarialnymi. Ogólnopolska kampania edukacyjna, której misją jest podnoszenie świadomości prawnej obywateli, tradycyjnie już przypada w trzecią sobotę listopada i cieszy się rosnącą popularnością wśród zainteresowanych.
Tegoroczna akcja przebiegać będzie pod hasłem ,,Porozmawiaj z notariuszem, jak zadbać o bezpieczeństwo swojego majątku’’. Głównie skoncentruje się na kwestiach związanych z ochroną prawną wynikającą z tytułu własności. Niemniej jednak odnosić się będzie również do zagadnień prawnych wynikających z dziedziczenia i postępowania spadkowego, bezpieczeństwa w obrocie nieruchomościami oraz prawa rodzinnego
w kontekście czynności notarialnych. Wprawdzie: ,,Każda edycja ma swój temat przewodni, jednak notariusze odpowiadają tego dnia na wszystkie pytania dotyczące czynności leżących w ich kompetencjach’’* – jak zapewnia broszura informująca o kampanii.
Zachęcamy Państwa do udziału w Dniu Otwartym Notariatu i podajemy link do strony bezpośrednio propagującej akcję: http://www.porozmawiajznotariuszem.pl/5948/O_akcji
(znajduje się tutaj także przydatna mapka z zaznaczonymi adresami placówek biorących udział w kampanii).
O małżeńskich umowach majątkowych – istotna adnotacja
Zgodnie z obietnicą złożoną w poprzednim wpisie – pozostaniemy nadal w temacie małżeńskich umów majątkowych. Intercyza bowiem daje daleko szersze możliwości współmałżonkom w kwestii zarządzania posiadanym majątkiem i nie ogranicza się li tylko do prawa włączenia bądź wyłączenia ustawowego ustroju wspólności majątkowej.
O rozdzielności majątkowej
Zgodnie z polskim prawem z dniem ślubu powstaje pomiędzy nowożeńcami ustrój wspólności majątkowej. Oznacza to połączenie we wspólną własność majątkową wszystkiego, czego małżeństwo się dorobiło, zakupiło czy też otrzymało w prezencie przez okres swego trwania.
O ugodzie z wierzycielem w kontekście nowych zasad przedawnienia roszczeń
Od 9 lipca tego roku obowiązują nowe zasady przedawnienia roszczeń. Zmiany określone przez ustawodawcę zasadniczo skróciły termin uznania roszczenia za przedawnione i w powszechnym mniemaniu są zmianami niekorzystnymi z punktu widzenia wierzycieli. Ale i dłużnicy mogą się czuć zaniepokojeni wprowadzonymi zmianami, ponieważ siłą rzeczy spowodują one zdyscyplinowanie wierzycieli w zakresie dochodzenia przysługujących im roszczeń. Dłużnicy powinni liczyć się z przyspieszoną i dużo bardziej agresywną windykacją ze strony wierzycieli.
O technologii cyfrowej w praktyce notarialnej
W 1995 roku amerykański ekonomista, Jeremy Rifkin, sformułował w kontrowersyjnej publikacji ,,Koniec pracy’’* teorię, według której już wkrótce powszechna komputeryzacja doprowadzi do globalnego bezrobocia i głębokiego kryzysu ogólnoświatowego. Postęp cywilizacyjny oraz towarzyszące mu: cyfryzacja i automatyzacja wszelkich dziedzin życia ludzkiego spowodują brak zapotrzebowania na pracowników. Proces ten będzie przebiegał etapami. Początkowo dotknie analityków, finansistów i urzędników. Następnie ,,sztuczna inteligencja’’ wyprze z rynku pracy: lekarzy, nauczycieli i prawników.
Umowa sprzedaży u notariusza
W polskim prawie forma aktu notarialnego obligatoryjnie jest wymagana, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu czy też prawo użytkowania wieczystego (ad solemnitatem – pod rygorem nieważności).
O wadze słów, czyli ,,Lex est, quod notamus’’*
Art. 80. § 1 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. ,,Prawo o notariacie’’ wyraźnie stanowi: ,,akty i dokumenty powinny być sporządzone przez notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty’’ oznacza to, iż na notariuszu spoczywa obowiązek nadania przystępnej, nieskomplikowanej i wyrazistej formy sporządzanej dokumentacji czynności notarialnych. W praktyce notarialnej oznacza to cyzelowanie słowem.
O etosie zawodu notariusza
Powszechnym jest mniemanie, iż zawód notariusza to niezwykle użyteczna, ale i bardzo monotonna profesja, która nie wymaga szczególnej samodzielności i kreatywności ze strony parającej się nią osoby. Nic bardziej mylnego!